جایگاه معلم در جذب دانش آموز به مسجد
معلمان و مربیان می توانند با بهره گیری از برنامه صحیح و رفتار مناسب در جذب نوجوانان به مساجد تاثیرگذار باشند.
والدین با هدف جذب فرزندان خود به مناسک عبادی و حضور در مساجد بعضا آنها را در بند «بایدها» و «نبایدها» قرار می دهند و در انجام فرایض مستحبی و غیرضرور، بیش از حد سخت گیری می کنند و اصرار دارند آنان در سنین پایین و قبل از رسیدن به سن تکلیف به اجبار در بعضی از مراسم و برنامه های معنوی شرکت کنند. این عمل باعث دل زدگی فرزندان شان می شود.
-نداشتن ارتباط والدین با مساجد موجب بروز نوعی احساس بیگانگی ناخواسته فرزندان با مساجد شده است. (بعضی از خانواده ها آن چنان ارتباط خود را با مساجد قطع کرده اند که حتی سالی یکبار هم در این مکان نقدس حضور پیدا نمی کنند تا به تبع آنان، در فرزندان شان نیز زمینه انس با مساجد پیدا نشود)
-نبود هماهنگی و وحدت نظر در خصوص حضور فرزندان در مسجد و یا اقامه نماز جماعت به دلایل مختلف از جمله بهانه کم سن بودن فرزند، خواندن درس، دور بودن مسیر مسجد، سرما و گرمای هوا و ... که باعث ایجاد تزلزل در تصمیم گیری و در نهایت، در هویت دینی آنها نیز تاثیر سوء خواهد گذاشت.
-یکی از موانع عدم انجام فرایض دینی توسط نوجوانان و جوانان، به کارگیری روش های خشونت آمیز و قهرآمیز توسط والدین است که این رفتارها گاهی اوقات با تنبیه بدنی و ناسزاگویی و شماتت نیز همراه است و در نهایت موجب رشد زمینه های نافرمانی و لجبازی در آنان خواهد شد.
-بعضی از والدین ممکن است که بدون سوء نیت، مطالبی را در حضور فرزندان خود بیان کننده ناخواسته نوعی تبلیغ منفی علیه متولیان مسجد، روحانیت و دین و همچنین باعث بروز حس بدبینی و القای باورهای غلط به فرزندانشان خواهد شد.
-عدم زمینه سازی لازم به منظور ایجاد آمادگی و پذیرش در نوجوان و جوان به منظور حضور در مساجد که گاه ممکن است جاذبه برنامه های تلویزیون، بازی فوتبال و بازی های رایانه ای و غیره، بیشتر از نماز اول وقت یا ورود به مسجد برای استفاده از برنامه های آن باشد.
محیط های آموزشی(مدرسه و دانشگاه)
-اجبار و الزام جهت شرکت در برنامه های مذهبی مساجد به ویژه نماز جماعت و جمعه گاهی اوقات برخی اشخاص حقیقی یا حقوقی طوری برنامه ریزی می کنند که افراد را به اجبار به مراسم مذهبی و نماز دعوت و یا اعزام نمایند. بدیهی است که شرکت افراد بدون انگیزه لازم در این نوع برنامه های تدارک دیده شده آسیبی جدی به آنان خواهد رساند. مانند شرکت دانش آموزان و معلمان مدارس در برنامه نماز جماعت و یا جمعه. «یکی از خصوصیات بارز نوجوانان و جوانان این است که مایل نیستند کسانی از موضع تحکم و موعظه گری به آنان مستقیما مطالبی را گوشزد کنند، بلکه دوست دارند که مطابق با افکار وعقاید خود آنچه را که مشاهده می کنند یا می شنوند و یا تجربه می کنند، برداشت نمایند.
بنابراین پیام های تبلیغی را به صورت اشاره و گذرا رها کرده تا مخاطب بر اساس تجربیات قبلی و پردازش های ذهنی و تمایلات قلبی خود آن را باز تولید کند. در جریان تبلیغ و گفت وگو با جوان هیچگاه نباید از موضع تحکم، تحمیل و اجبار وارد شد و یا حتی بیش از حد از او تعریف و تمجید کرد چراکه تعریف ها و تمجیدهای غیرواقعی و اغراق آمیز در عین حال که با نیت احترام و کرامت به جوان همراه است، در نهایت آثار تخریبی بر جای می گذارد که فضای صمیمیت ، صداقت و صراحت را در فرآیند ارتباط آلوده می سازد.
-ناتوانی علمی، بی حوصلگی، عدم آشنایی با شیوه های صحیح آموزشی و هنر معلمی برخی از معلمان و مربیان، به ویژه به هنگام ارایه آموزش های دینی، پاسخگو نبودن به سوالات ناشی از نیازهای فکری، عقیدتی، فرهنگی، فطرت حقیقت جویی، حس پی جویی و کنجکاوی نوجوان و جوان، موجب می شود که به تدریج حالت رویگردانی نسبت به دین و مراکز دینی در دانش آموزان و دانشجویان به وجود آید. (در چنین شرایطی نوجوان و جوان با توجه به خلا فکری و مذهبی موجود، اگر با متولیان مکاتب و بینش هایی مواجه شوند که به گونه ای جذاب و با بهره گیری کنش ها و روش ها و ... نیاز او را به صورت دیگری پاسخ دهند طبیعی است که جذب اندیشه آنان خواهد شد.)
-بهره گیری از مربیان، معلمان و اساتیدی که فاقد اخلاق حسنه و برخورد مناسب بوده و هنگام تدریس مفاهیم و آموزه های دینی دارای رفتاری تند و خشن هستند باعث شده تا عده ای از نوجوانان و جوانان نه تنها از کلاس درس و آموزش اینگونه مربیان فراری شوند بلکه ا یادگیری مبانی دینی نیز سرباز زنند.
-یکی از مشکلات جدی در مدارس که نقش به سزایی در عدم رویکرد مناسب دانش آموزان نسبت به مسایل دینی دارد، فقدان برنامه ریزی درست در ارایه مطالب تاثیرگذار و قابل بهره برداری ، کم دقتی در تهیه متون و محتوای امور آموزشی و پرورشی در خصوص نماز و نبود نشریات مناسب کمک آموزشی، همراه با بهره گیری از قالب های مختلف هنری با موضوع نماز است.
ادامه دارد...
برگرفته از کتاب: «عوامل و موانع جذب نوجوانان و جوانان به مسجد و نمازخانه ها» نوشته محمدعلی موظف رستمی
تاریخ خبر:30تیر94
منبع: کتاب عوامل و موانع جذب نوجوانان
N940/U0/S6,/C20/T3