مسجد و ایجاد ارزش های اخلاقی درجوانان
مسجد، جایگاه تعلیم و تربیت، تزکیه است و نقش به سزایی در تهذیب نفس و ایجاد ملکات اخلاقی و تربیتی جوانان دارد.
مسجد کانون جوشان چشمه های فیاض معنویت و صفاست، مسجد مکانی برای همنوا شدن مومنین در پرستش ذات ربوبی و مکان سیر و سلوک پرنده روح در دنیای پر رمز و راز روحانیت و معنویت است.
مسجد، جایگاه تعلیم و تربیت، تزکیه و تهذیب نفس است. مسجد خانه مهرورزی انسان مومن با خداوند و مهیا شدن برای ساختن هرچه بهتر خود و جامعه خویش است، اما همین جایگاه مقدس انسان ساز، به ویژه در دوران ما با بحران ها و گسست های فرهنگی مواجه شده و از سوی نسل ها، مورد کم مهری و غفلت ها و مهجوریت های تألم بار قرار گرفته است. بحران ها و چالش های فردی، اجتماعی نسل ها، دیر یا زود سپری می شوند، اما پس از آن، آسیب ها و پس لرزه های اعتقادی و فرهنگی، تاثیر خود را بر چگونگی عملکرد مسجد می گذارند. از منظر و نگاه عالمانه، می توان در شرایط بحران و انفصال فرهنگی میان نسل ها، نخبگان و اندیشمندان و آگاهان دینی، اجتماعی و فرهنگی را برای پیشگیری، کاستن و حتی زدودن پیامدهای آُیب زای چنین وضعیت هایی به میدان اندیشه، آسیب شناسی و آسیب زدایی فراخواند.
نوشتن آثار تحقیقی و تجربی مستدل علمی از سوی محققان، پژوهشگران، نویسندگان و مجریان مطلع و آگاه بی تردید می تواند زمینه ساز حضور فعال نوجوانان و جوانان در مساجد باشد تا علاوه بر احیا کارکردهای مختلف و متنوع این مکان مقدس، در ابعاد مختلف زمینه ساز گذران بهینه و شایسته اوقات فراغت آنان به نحو احسن بوده و پیوندی نزدیک و عمیق میان آنان با مساجد ایجاد نماید. چنین رویکردی ارتقای ایمان، ارزش های معنوی، اخلاقی، شکوفایی خلاقیت های فردی، علمی و ... نسل نوجوان و جوان را، در پی داشته و در دیدگاهی کلان می تواند ضمن توسعه بنیادی، خلاء ها و کاستی های نظام آموزشی را، در ایجاد روحیه معنوی و تعمیق ارزش ها و باورهای دینی و ملی، شناسایی کرده و در صدد رفع آنها بر آید. مسجد همچنین نقش به سزایی در تهذیب نفس و ایجاد ملکات اخلاقی و تربیتی این طیف عظیم جامعه داشته و دارد.
در این راستا می توان با استفاده از جاذبه های روش شناختی، روش تلویحی و ضمنی، روش ترغیبی، روش تمثیلی و جاذبه های محتوایی و مشارکتی مساجد، با توجه به تنوع و در دسترس بودن کارکردهایی که متناسب با شیوه های رسانه ای و فرهنگ شنیداری است، با عنایت به عدم محدودیت زمانی و مکانی آنها، سیاست گذاری و برنامه ریزی های لازم را برای ایجاد پیوند میان دو نهاد مسجد و مدرسه سامان داد، چراکه ضرورت چنین رویکرد فراگیری همواره مورد تاکید و سفارش بزرگان بوده است.
در این نوشتار سعی کرده ایم به اندازه توان خود الزامات، ضرورت ها و موانع جذب مخاطبان، به خصوص نوجوانان و جوانان را به مکان مقدس «مسجد» بررسی و خاطر نشان سازیم، هرچند مدعی نیستیم که این تحقیق و بررسی فراترین مرز و افق دید، در این میدان باشد، اما بی گمان تکانه ای خواهد بود بر این روزگار سراسر غفلت برخی از رسانه ها و دستگاه های مرتبط با مسجد و مدیران و برنامه ریزان فرهنگی که فرصت را یکی پس از دیگری با تشریفات زاید و نشست های بی حاصل ناکارآمدی ، از دست می دهند.
نماز برترین عبادت عارفانه و ستودن دین است که در گسترش فضایل اخلاقی و زدودن رذیلت ها بسیار موثر است. خداوند انسان را آفرید تا آزادانه و از روی اختیار در مسیر عبادت قرار گیرد، نه اینکه مانند ملائکه مجبور به عبادت و پرستش باشد که این خود نقطه عطفی در بندگی بود.
جوانان، کانون شور و هیجان و سرمایه آینده یک ملت هستند که در برنامه ریزی ها و سیاست گذاری های دینی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به توجه ویژه ای نیاز دارند. نیم نگاهی به شرایط زیستی-غریزی، ذهنی، روانی، عاطفی، اخلاقی و دگرگونی های دوران جوانی، ضرورت در یش گرفتند شیوه صحیح برخورد با جوانان را یادآور می شود.
سیره و رفتار پیشوایان دینی و اولیای الهی نشان می دهد که آنان با در پیش گرفتن برنامه هایی کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت، برای هدایت بشر و آموزش مفاهیم دینی، رسالت الهی خویش را به انجام رسانده و شناساندن نیاز اصلی زندگی و پاسخگویی به آن را محور اساسی برنامه های پیام رسانی خویش قرار داده اند. مسجد در فرهنگ دینی اهمیت زیادی دارد و رهبران دینی بر این موضوع بسیار تاکید کرده اند. از این رو، تبلیغ مسجد، آثار و پیامدهای فراوان دیگر را نیز به دنبال دارد، مسجد یعنی نماز، یعنی همراه مردم بودن، یعنی حضور در سنگر مبارزه با دشمن، حضور در تصمیمات مسلمانان و ... .
پی نوشت:
برگرفته از کتاب «روش های جذب نوجوانان و جوانان به مساجد و نماز جماعت»، نوشته «محمدعلی موظف رستمی»
منبع: کتاب روش های جذب نوجوانان و جوان
N704/U0/S2,/C1/T3