پایگاه خبری مسجد نیوز

 

1-موقعیت طبیعی:

شرایط اقلیمی:

اطلاعات مربوط به زمین لرزه در اصفهان و منطقه برخوار از طریق سفرنامه و نوشته های سیاحان و مورخان بدست آمده است و به همین دلایل با قاطعیت نمی توان به آنها اشاره کرد.

بر اساس اطلاعات و آمار،زمین لرزه های مهمی که در طول قرون اخیر در اطراف رخ داده بیشتر در غرب و جنوب غربی اصفهان گسترش داشته اند.

بررسی آثار باستانی استان اصفهان نظیر مناره ها(منار سین) و مساجد(مسجد جامع گز)،پلها،گنبدها،نشان میدهد که شهر گرگاب برای مدتی بیش از 600 سال بی لرزه و یا کم لرزه بوده است.

2-موقعیت فعلی بنا:

شهرستان شاهین شهر و میمه-شهر گرگاب-بلوار امام خمینی(ره) کوچه مسجد جامع-مسجد جامع شهر گرگاب

3-تاریخچه بنا:

با توجه به سبک معماری و تاریخچه ای که از آن ذکر می شود این بنا مربوط به دوره قاجار می باشد

4-مشخصات بنا:

مسجد جامع گرگاب در وضعیت کنونی دارای یک صحن چهار وجهی با نمای متقارن از قوسهای جناقی و کتیبه های کاشی کاری با نقوش اسلیمی است که بخش عمده ای از آن به شکل سنتی در سالهای اخیر ساخته شده است.ورودی این بنا در گوشه وجه شرقی بنا قرار دارد که بواسطه فضای ساده(پوشیده با طاق و تویزه) ارتباط فضای بیرون و صحن مسجد را برقرار می کند و دارای سردر کاشی کاری با نقوش اسلیمی می باشد.آنچه مشخص است قدیمی ترین قسمت مسجد بخشی از شبستان آن می باشد که در وجه غربی صحن قرار گرفته و محراب در آن قسمت واقع است.پوشش این قسمت با طاق و تویزه می باشد.جرزهای عظیم آن نشانی بر خشتی بودن مصالح آن می باشد.

در شمال این شبستان شبستانی با اختلافی حدود یک متر پایین تر از صحن قرار گرفته که ظاهرا در مرحله بعدی ساخت شبستان اصلی ایجاد شده و دارای سقف های گنبدی است که بر روی ستونهای سنگی با مقطع چهارگوش که سر ستون های آن با مقطع چهارگوش بزرگتر استوار گردیده است.این قسمت نیز دارای محرابی جداگانه می باشد.در سال های اخیر فضایی به طول وجه غربی این شبستان به سبک جدید با سقف بتنی صاف و ارتفاعی بیشتر نسبت به شبستان اصلی به آن اضافه شده(این امر باعث کاهش زیبایی معماری و ارزش بنا گردیده است).نورگیری این قسمت از شبستان از سقف تامین می گردد.

در مرحله بعدی توسعه مسجد قسمتهای شمالی و شرقی آن به سبک قدیمی ایجاد گردیده است.

5-تزئینات بکار رفته در بنا:

گوشواره های موجود در زیر طاق ایوان جنوبی

ستونهای سنگی شبستان

تزئینات کاشی کاری سردر مسجد و کاشیکاری با نقوش اسلیمی در چهار جبهه بنا(دارای ارزش تاریخی نمی باشد)

مقرنس کاری های بالای محراب

 

6-دخل و تصرفات به کار رفته در بنا:

این بنا جزء آن دسته از بناهای تاریخی است که به علت عدم آگاهی بطور ناخواسته در آن دخل و تصرفاتی صورت گرفته که از ارزش این بنا به شدت کاسته است از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• نماسازی داخل و قسمت هایی از خارج بنا با آجر نما و پنج سانتی.
• نصب درهای فلزی
• اضافه نمودن فضای جانبی به شبستان
• بدنه سازی روی شبستان قدیمی

 

7-کاربری بنا:

این بنا کاربری مذهبی و فرهنگی دارد.

 

8-علت پیشنهادی ثبت بنا:

به دلیل دارا بودن معماری با ارزش ثبت این بنا در فهرست آثار ملی ضروری است

 

9-وضعیت موجود بنا:

این بنا در حال حاضر دارای وضعیت مطلوبی می باشد و مهم نگهداری صحیح آن در سالهای آینده و جلوگیری از تخریب آن در اثر تخریب بناهای مجاور و عوامل طبیعی می باشد.

 

منابع :

• پهنه بندی اقلیمی ایران
• پایان نامه دانشجویی(خانه فرهنگ زیست محیطی اصفهان-دانشگاه چمران)
• فرهنگ جغرافیایی ایران،جلد 71
• نمونه گزارشات ثبت میراث فرهنگی

 

تهیه و تنظیم:

 

محمدرضا حیدریان

منبع: مسجد جامع گرگاب

N7/U0/S2,/C1/T1