پایگاه خبری مسجد نیوز

به گزارش مسجدنیوز،اخیرا بحث هایی پیرامون وضعیت حوزه های علمیه و چگونگی تحول در این مرکز دیرپای دینی از سوی برخی بزرگان، علما، اساتید و مدیران مدارس علمیه مطرح شده است به طوری که برخی با بیان انتقادهایی تند، وضعیت حوزه های علمیه را اسف بار توصیف کرده و برخی دیگر که عمدتا از مسئولان و مدیران ارشد حوزه های علمیه هستند با رد این انتقادها مدعی تحول و پیشرفت اساسی حوزه ها شده اند. برای بررسی این موضوع گفتگویی با حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمدرضا میرصانع، مدیر مدرسه علمیه مجد تهران و استاد دانشگاه داشتم که تقدیم می شود.

وی با تاکید بر اینکه در نتیجه تلاش های مسئولان و مدیران و تصمیم گیرندگان حوزه های علمیه به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، شاهد پرورش شخصیت های خوب علمی و اخلاقی هستیم، اظهار داشت: علیرغم تمام تحولات و برنامه ریزی های مطلوب همچنان نواقص جدی مدیریتی در دو بخش درون سازی و برون سازی وجود دارد.

پیشرفت متناسب با مقتضیات زمان و سرعت تحولات باشد

استاد دانشگاه اضافه کرد: حوزه مانند هر مرکز آموزشی و فرهنگی دیگر ابتدا باید از درون خود را بسازد و متناسب با اقتضائات و نیازهای روز متحول شود و پیشرفت کند؛ پیشرفتی که باید اولا متناسب با نیازها و مقتضیات زمانی هر عصر و ثانیا متناسب با سرعت تحولات جامعه باشد.

مدیر مدرسه علمیه مجد با بیان اینکه منظور از درون سازی در حوزه، ایجاد تحول در رشته های تخصصی و عمومی و متون درسی است، خاطرنشان کرد: برون سازی یعنی استفاده از ظرفیت ها برای بخش های مختلف جامعه. منظور از بخش ها صرفا منبر، خطابه و یا وعظ نیست بلکه بخش های آموزشی، مدیریتی و فرهنگی داخل و خارج کشور را نیز شامل می شود.

آثارِ پیشرفت حوزه های علمیه قابل مشاهده است

حجت الاسلام والمسلمین میرصانع با تاکید بر اینکه حوزه های علمیه در نتیجه تلاش های مدیران و مسئولان کشوری، پیشرفت هایی داشته که آثار آن قابل مشاهده است، تصریح کرد: حضور انبوهی از روحانیون کسوت ها و جایگاه های مختلف در داخل و خارج کشور موید همین تلاش ها و برنامه ریزی هاست.

وی ادامه داد: در بخش درون سازی شاهد پیشرفت های زیادی از جمله تاسیس و راه اندازی موسسات، مراکز و رشته های تخصصی هستیم اما همچنان که مقام معظم رهبری چند سال پیش در قم هشدار دادند، نظام آموزشی حوزه به عنوان مهمترین بعد بخش درون سازی، متناسب با واقعیات متحول نشده؛ یعنی دروس و متون همگام با ارتقای علمی و نیازهای جامعه متحول نشده اند.

جمود نسبت به متون، موجب رکود و پسرفت می شود

مدیر مدرسه مجد با اشاره به اینکه ما تنها نسبت به قرآن و عترت باور و ایمان مطلق فکری داریم، اظهار داشت: هرگونه جمود نسبت به دیگر متون، موجب رکود و حتی پسرفت می شود، همچنان که متون فعلی از لحاظ زمانی خیلی عقب مانده اند؛ و این در حالی است که علمایی مانند شهید صدر دهه های پیش تحول عظیمی در برخی متون از جمله اصول ایجاد کرده اند و با استقبال گسترده طلاب و علما روبرو شد، هرچند ادامه نیافت.

استاد حوزه با تاکید بر اینکه تحول باید متناسب با استعدادها و نیازهای اکثریت جامعه باشد، گفت: بنده در طرح نامه تحول حوزه به تفضیل درباره این مسئله توضیح دادم و اشاره کردم که اگر مطالب بدون توجه به استعدادها و روش های مورد قبول و مفید اکثریت باشد استعدادها هرز می رود؛ همچنان که به تجربه شاهد هدررفتن استعدادها و توانمندی های طلاب و روحانیون هستم.

بی توجهی به ویژگی های نسل ها و شناخت عصر در برنامه ریزی ها

وی افزود: باید برنامه ریزی های آموزشی متناسب با ویژگی های نسل های جدید و شناخت عصر و زمان صورت گیرد هرچند متاسفانه شاهد بی توجهی به این دو مهم در برخی برنامه ریزی ها هستیم.

حجت الاسلام والمسلمین میرصانع خاطرنشان کرد: کسانی که مدعی پیشرفت حوزه های علمیه هستند پاسخ دهند در زمینه درون سازی چه پیشرفت هایی صورت گرفته است؟ بنده با سابقه چندین ساله کار مدیریتی در سطوح عالی شاهد پیشرفت های اساسی نبوده ام هرچند تحولات مثبتی در سطوح مقدماتی صورت گرفته است.

مدیر مدرسه علمیه مجد در پایان با تاکید بر اینکه برخی موانع در تحول درونی حوزه علمیه قم در شهرستان ها وجود ندارد، اظهار داشت: بنابراین می توان تحول اساسی به ویژه در متون درسی را از شهرستان ها آغاز کرد.

فقدان توجه با مباحث جدید فقهی در متون حوزوی

وی با بیان اینکه پیشرفت در بخش درون سازی بیش از هر امری نیازمند تحول در کتب و متون درسی است، اظهار داشت: مباحث جدیدی مانند بیمه، بانک و ... در متون جدید وجود ندارد و این نشان می دهد پیشرفت حقیقی صورت نگرفته است.

استاد حوزه با تاکید بر اینکه روحانیت در حد توان در امر برون سازی تلاش کرده، گفت: بی شک تحول در بخش های برون حوزوی متکی بر تحول اساسی در بخش درون حوزوی یعنی تحول اساسی در ساختارهای مدیریتی و محتوایی است.

شاهد گسست میان حوزه و حاکمیت هستیم

حجت الاسلام والمسلمین میرصانع گسست میان حوزه و حاکمیت را یکی از آسیب های جدی در عملکرد حوزه های علمیه دانست و خاطرنشان کرد: نیازهای بسیاری در زمینه هایی چون آموزش و پرورش، قضاوت، امور بانکداری و ... وجود دارد اما شاید به دلیل اینکه اولا حوزه به این موضوعات کم توجهی کرده و ثانیا مطالباتی مشخص از سوی حاکمیت به حوزه ها عرضه نشده به این نیازها پاسخ داده نشده است.

وی با تاکید بر اینکه در بخش برون سازی (برون حوزوی) نیازمند تعامل بیشتری میان حوزه های علمیه و حاکمیت هستیم، گفت: حاکمیت باید مطالباتش را در چهارچوب برنامه های مدون و مشخص مطرح و همچنین پیگیری کند تحقق این مطالبات از سوی حوزه های علمیه تا کجا پیشرفت کرده است.

منبع: شبستان

N650/U0/S6,/C8/T1