معنای تطهیر مسجد
تطهیر مسجد باید از تمام آلودگی ها باشد و مسجد طراز اسلامی مسجدی است که روزآمد باشد و اهل مسجد به آلودگی های نوپدید حساس باشند.
به گزارش مسجدنیوز،مسجد خانه ارجمندی است که خداوند به بزرگ داشت آن فرمان داده است. احترام و بزرگداشت مسجد، تعظیم شعایر الهی، و تلاش در راه عمران، آبادانی و پاکیزگی آن، نشانه ایمان به خداست. برخلاف آن چه گاه تصور میشود، آبادانی مسجد تنها به معنای ساختن و تعمیر بنای آن نیست، بلکه حضور در مسجد و پر رونق نگاه داشتن آن و سعی در پاکیزگی و نظافت آن به عنوان خانه خداوند متعال و مکانی برای راز و نیاز بنده با مولای خود، از مصادیق روشنِ آباد کردن مسجد است، بنابراین حفظ و پاکیزگی مساجد، بزرگداشت آنهاست و هرگونه کوتاهی در این زمینه، بیاحترامی به مقدسترین مکانها به شمار میآید. در یادداشتی به بررسی مواردی که شامل غبار روبی مساجد می شود می پردازیم.
غبارروبی مساجد
نکته اول: غبارروبی مسجد یک منصب الهی است
بر اساس آیه «وَعَهِدْناإِل إِبْراهيمَ وَ إِسْماعيلَ أَنْطَهِّرابَيْتِيَ لِلطَّائِفينَوَالْ عاكِفينَوَالرُّكَّعِ السُّجُود». "غبارروبی مسجد یک منصب الهی است".
نکته دوم: نظافت مسجد از چه باید باشد؟
آنچه از واژه «غبارروبی» به ذهن خطور می کند تمیز کردن غبار و آلودگی های ظاهری است؛ اما آنچه در رابطه با طهارت و تنظیف مسجد ـ علاوه بر نظافت ظاهری ـ باید مورد ملاحظه قرار گیرد این امر است که متعلق نظافت چیست؟ آیا همین روفتن گرد و خاک است یا فراتر از این آلودگی های است؟
با پیشرفت جوامع ما با آلودگی های نوپدیدی مواجه هستیم و در فرهنگ لغات واژگان جدیدیوارد شده است؛ مانند آلودگی های بصری، آلودگی های صوتی و ....
به نظر می رسد تطهیر مسجد باید از تمام این آلودگی ها باشد و در یک کلام مسجد طراز اسلامی مسجدی است که روزآمد باشد و اهل مسجد به آلودگی های نوپدید حساس باشند؛ برای تبیین این مطلب چند نکته در قابل چند مثال باید مورد توجه قرار بگیرد:
• غبارروبی آلودگی های بویایی
در روایتی چنین آمده است که پیامبر از از ورود افراد که سیرخورده اند نهی نموده است:
"أَنَّهُنَهَى عَنْ أَكْلِالثُّومِوَأَنْيُؤْذَىبِرَائِحَتِهِ أَهْلُ الْمَسْجِدِ وَ قَالَ مَنْأَكَلَ هَذِهِالْبَقْلَةَفَلَايَقْرَبَنَّ مَسْجِدَنَا"
فلسفه نهی پیامبراز ورود چنین افرادی چنانچه در متن حدیث آمده است، این مطلب است که اهل مسجد از این بو آزرده می شوند بنابراین هر بویی نا خوشایندی دارای همین حکم است؛ به عنوان نمونه استفاده از عطرهای شیمیایی ای که به مزاج برخی خوشایند است ولی خوشایند بیشتر مردم نیست، به خصوص در وقت صبح صحیح نیست و شامل این نهی پیامبر(ص) می شود.
• غباروبی آلودگی های بصری
امروزه یکی از مسائل مهم مورد توجه جامعه بشری هماهنگی و تناسب عناصر ساختاری شهری است و علت اهمیت آن، تأثیرگذاری آن در حوزه های مختلف شکل گیری شخصیتی افراد است. در روایات اسلامی نیز به این قاعده اشاره شده است؛ از جمله روایات آراستگی ظاهر،آراستگی محیط زیست و ... برای نمونه بهره گیری قرآن از واژه «زینت» در آیه (يا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِد) اشاره به این اصل کلی دارد.
مراد ما نیز از بیان این مطلب همین نکته است که چیدمان عناصر ساختاری مسجد باید در قالب این اصل کلی شکل بگیرد، استفاده از نور پردازی متناسب، استفاده از فرش ها و عناصر ساده بگونه ای که حس دوری از دنیا را به فرد منتقل نماید ـ کما اینکه پیامبر(ص) از ساخت اشرافی مساجد نهی فرمودند ، ساختار درهم سیم های مختلف در در و دیوار مسجد باید حذف شود و ... .
• غبار روبی آلودگی های صوتی
در روایتی از پیامبر اسلام از ایجاد صداهای نا مأنوس در مسجد نهی شده است:
«نَهَى رَسُولُ اللَّهِ عَنْ...وَأَنْيُرْفَعَفِيهَاالصَّوْتُ» و امام علی(ع) نیز چنین بیانی دارند: «جَنِّبُوامَسَاجِدَكُمْرَفْعَأَصْوَاتِكُمْ»
چنانچه روشن واضح است از این روایات می توان اصل سکوت و رفع آلودگی های صوتی را می توان براشت نمود؛ بنابراین اصل، اصلاح سیستم صوتی، بهره مندی از افراد خوش صدا، توازن متناسب صوت، تلفن همراه را در وضعیت بی صدا قرار دادن و ... در مساجد از امور ضروری به نظر می رسد.
نویسنده: حسین زاده خراسانی، محقق و پژوهشگر در عرصه مسجد
منبع: شبستان
N576/U0/S2,/C14/T3