هشت ویژگی مسجد از نگاه امام حسن(علیه السلام)
مسجد به عنوان پایگاه عبادت و فراگیری معارف اسلامی از ویژگی منحصر به فردی برخوردار است.
امام حسن مجتبی(علیهالسلام) فرزند ارشد مولود کعبه، در شب نیمه رمضان سال سوم هجری در مدینه چشم به جهان گشود و حدود هفت سال از دوران زندگی پیامبر عشق و رحمت(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) را درک کرد و پس از آن حدود سی سال با پدر بزرگوارشان حضرت علی(علیهالسلام) ملازمت داشت. بعد از شهادت امیرالمؤمنان(علیهالسلام) امام حسن مجتبی(علیهالسلام) به مدت ده سال عهده دار مقام امامت بودند و در سن 47 سالگی به دستور معاویه بن ابی سفیان و به دست جعده دختر اَشْعَثِ بنِ قِیس مسموم شد و بر اثر همان زهر به شهادت رسید. در این نوشتار کوتاه برآنیم بمناسبت ولادت امام حسن مجتبی(علیهالسلام) به تبیین یکی از احادیث گهربار آن حضرت بپردازیم.
فوائد رفتن به مسجد از نگاه امام حسن مجتبی(علیه السلام)
مسجد به عنوان پایگاه عبادت و فراگیری معارف اسلامی از ویژگی منحصر به فردی برخوردار است. همیشه خاندان وحی و نبوت به رفت و آمد به آن توصیه میکردند. در شرع مقدس اسلام بسیار سفارش شده است که نماز را در مسجد بخوانید، امام حسن مجتبی(علیهالسلام) میفرمایند: «مَنْ أَدامَ الاْخْتِلافَ إِلَی الْمَسْجِدِ أَصابَ إِحْدی ثَمان: آیةً مُحْکَمَةً وَ أَخًا مُسْتَفادًا وَ عِلْمًا مُسْتَطْرَفًا وَ رَحْمَةً مُنْتَظِرَةً وَ کَلِمَةً تَدُلُّهُ عَلَی الهُدی أَوْ تَرُدُّهُ عَنْ رَدًی وَ تَرْکَ الذُّنُوبِ حَیاءً أَوْ خَشْیةً؛ هر که پیوسته به مسجد رود به یکی از این هشت فایده میرسد:
1ـ نشانهای استوار(فهم آیات الهی) ، 2ـ دوستی قابل استفاده، 3ـ دانشی تازه، 4ـ رحمتی مورد انتظار، 5ـ سخنی که به راه راستش کشد، 6ـ یا سخنی که او را از پستی برهاند، 7ـ و ترک گناهان به خاطر شرم از خدا، 8ـ یا ترک گناهان به خاطر خوف از خدا.» [1]
1ـ نشانهای استوار؛ یکی از فوائد رفت و آمد به مسجد، فهم آیات الهی است. انسان به این وسیله به درک بیشتری میرسد. اگر چه کلام وحی از اصطلاحات پیچیدۀ علمی و کلامی عرب مبرا است، اما محتوای فرا حسّی و فرا طبیعی در قرآن وجود دارد که انسان طبیعی به راحتی نمیتواند آن را درک کند و طبق حدیث فوق یکی از راههای درک نشانههای استوار، با رفت و آمد به مساجد بدست میآوریم.
2ـ دوستی قابل استفاده؛ یکی از نگاههای اشتباهی که ما به دوستان خود داریم آن است که آنها برای پر کردن اوقات فراغت و خوشگذرانی هستند. این تفکر اشتباه، در حالیست که داشتن دوست خوب میتواند بر سلامت جسمانی و روحی فرد تأثیر گذار باشد. مسجد میتواند به ما این فرصت را بدهد که دوستانی انتخاب کنیم که در سلامت روحی و جسمی با تاثیرگذار باشند و ما را به آرامش الهی نزدیک کنند.
3ـ دانشی تازه؛ دانش و دانش پژو در اسلام ناب محمدی، از جایگاه ویژهای برخوردار هستند. بیگمان ارزش انسان در آموزههای قرآنی به دانش است و انسان میتواند با رفت آمد به مسجد از دانش علمای اسلام استفاده کند و به نکات تازهای دست پیدا کند. حضرت آیت الله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی بارها به فراگیری علم اشاره کردهاند. «باید علم پیدا کنید. علم که پیدا کردید، پنجهی قوی پیدا خواهید کرد. اگر علم نداشته باشید، کسانی که دارای پنجهی قوی هستند، دست شما را میپیچانند. جوانهایتان را به علم تشویق کنید؛ این کار ممکن است.» [2]
4ـ رحمتی مورد انتظار؛ طبق فرمایش گهربار حضرت رفت و آمد به مسجد باعث نزول رحمت الهی میشود و میتوان از مسجد به عنوان خانه رحمت یاد کرد.
5ـ سخنی که به راه راستش کشد؛ انسان با رفت و آمد به مسجد هدایت مییابد و میتواند به سعادت ابدی برسد.
6ـ سخنی که او را از پستی برهاند؛ شناخت اثرات گناه و پی بردن به عواقب آن میتواند تاثیرات زیادی در زندگی انسان داشته باشد و او را از گناه و پستی در امان بدارد.
7ـ ترک گناهان به خاطر شرم از خدا؛ انسان وقتی به خاطر شرم از خداوند گناهان خود را ترک کند به ایمانش افزوده میشود و به مرور زمان برای او ملکه میشود.
8ـ ترک گناهان به خاطر خوف از خدا؛ خوف به معنی ترس و وحشت درونی است، از این رو اهرمی درونی برای ترک گناه محسوب میشود که انسان با رفت و امد به مسجد میتواند به راحتی آن را بدست آورد.
کلام آخر
مساجد از نظر کلام الهی و روایات خاندان وحی و نبوت، از جایگاه ویژهای برخوردار هستند. در اسلام هیچ مکانی، منزلت و رفعت مسجد را ندارد. یکی از دلایلی تشویق به رفت و آمد به این مکان الهی نشر معارف اسلامی و تربیت مؤمنان و پرهیزگاران است.
منابع:
[1] ابومحمد حسن حرانی،تحف العقول ص 235.
[2] بیانات رهیر انقلاب حضرت آیت الله خامنهای مورخ21 آذر1391.
منبع: رهروان ولایت
N3630/U4/S6,/C40/T3