مساجد قابلیت حل آسیب های اجتماعی و فرهنگی جامعه را دارند

یک کارشناس حوزه و دانشگاه معتقد است که در مسجد علاوه بربرنامه های عبادی می توان آسیب های اجتماعی و فرهنگی جامعه را پیگیری و حل کرد زیرا مساجد این قابلیت و ظرفیت را دارند.
به گزارش مسجد نیوز، مسجد نهاد هویت ساز جامعه اسلامی که مظهر پیوند دنیا با دین و عبادت و سیاست و جلوگاه پیوند دنیا با دین و عبادت و سیاست و جلوگاه پیوند امام جامعه دینی و امت اسلامی است. از طرفی مسجد، علاوه بر اینکه خانه خدا و مردم ، خلوت انس با خدا و جلوت حشر با مردم، کانون ذکر و معراج معنوی و و عرصه علم و جهاد و تدبیر دنیوی است مرکز برای پیگیری و رسیدگی به مشکلات و مسایل اجتماعی و فرهنگی جامعه است، به منظور بررسی جایگاه مسجد در دین مبین اسلام و کارکردهای غیر عبادی مسجد گفتگویی را با حجت الاسلام مطلبی فشارکی ، مدیر حوزه علمیه حجت تهران ترتیب دادیم که حاصل آن از نظرتان می گذرد.
-حاج آقای مطلبی، در مورد جایگاه مسجد در آیات و روایات اسلامی چه تاکیداتی شده است؟
قرآن کریم به جایگاه مسجد تاکیدات فراوانی داشته است و از مسجد به عنوان جایگاه امن برای مردم یاد کرده است، در روایتی از امام صادق(ص) آمده است که «بر شما باد رفتن به مساجد، كه مساجد، خانه هاى خدا در روى زمين اند».هر کسی که پاک و پاکیزه وارد مساجد خدا شود. خداوند آن فرد را پاک و پاکیزه می کند.
ثواب ساختن مسجد به قدری است که امام باقر (ع) فرمود: هر کس مسجدی بسازد، هر چند به اندازه لانه مرغ سنگخوار باشد خدا در بهشت برایش خانه ای می سازد.
پاداش غبارروبی از مسجد به اندازه ای است که پیامبر (ص) فرمود: کسی که مسجدی را بروبد خدا در برابر آن برایش ثواب آزاد کردن بنده ای را می نویسد و کسی که خاشاکی اندک به اندازه ای که در چشم فرو رود از مسجد بیرون برد، خدا برایش رحمت دنیا و آخرت می نویسد بنابراین می توان گفت که در آیات و روایات تاکیدات بسیار به جایگاه مسجد شده است که باید همه این موارد مورد توجه قرار گیرد.
از طرفی مسجد خانه خدا است اداره مسجد نیز باید توسط مردم صورت می گیرد و مردم در قبال مساجد وظیفه دارند زیرا کمک به مسجد پاداش و حسنات بسیاری دارد که فراموش نمی شود. مسجد گوهرشاد صدها سال پیش ساخته شد و امروز ثواب آن به بنیانگذار مسجد است.
-کارکرد مسجد غیر فریضه دینی چیست؟
مسجد در صدر اسلام مرکز انجام همه امور بوده است، مشکلات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مردم باید مورد رسیدگی قرار گیرد، مسجد کوفه محل قضاوت امیرالمومنین(ع) بود در انقلاب اسلامی ایران، هم همین مساجد زمینه ساز پیروزی انقلاب اسلامی شدند. به تعبیر امام خمینی(ره)، مساجد سنگر انقلاب هستند، بنابراین علم آموزی، مسائل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مردم باید در مسجد مورد رسیدگی قرار گیرد.
مسجد مکانی برای عبادت است از اینرو از مسجد انتظار می رود به دلیل ماهیت نماز جماعت که مدرسه ای برای تمدن اسلامی است بیش از همه بین مومنین محلی برای انجام فریضه نماز جماعت باشد احسان، دستگیری از مستمندان، پاکیزگی و ارتباط با مردم به صورت یک جامعه کوچک باید بعد از فریضه نماز جماعت در مسجد مورد توجه قرار گیرد اگر مومنان به واسطه این مدرسه از این ظرفیت، بهره مند شدند چیز دیگری نیز از مسجد انتظار نمی رود، زیرا که مسجد به مومنین الگو می دهد. مردم محل باید برکت مسجد را در محله ببینند زیرا که بعد از اقامه نماز اولین خدمت مسجد تشکیل جامعه کوچک اسلامی در هر محله است.
موضوع دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد آن است که مسجد می تواند برطرف کننده نیازهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه باشد و در کنار برنامههای عبادی و جمعی به این محورها هم توجه کند و با بازخوانی نیازهای جامعه میتوان این دو هدف را به هم نزدیک کند و نقش مؤثری و مناسبی را ایفا کند. امروز می توان بسیاری از معضلات و آسیب های اجتماعی و فرهنگی جامعه را از طریق مسجد پیگیری و در مسجد برای آن راه حل پیدا کرد.
-راهکار شما برای فعال کردن مساجد چیست؟
همان گونه که دانشگاه ها دانشجو و حوزه طلبه تربیت می کند، اداره مسجد هم امر کوچکی نیست. مرکز رسیدگی به امور مساجد باید مرکزی را برای تربیت امام جماعت ایجاد کنند و طلاب کارآزموده را انتخاب با مدیریت مسجد آشنا کنند. مهمترین محور یک مسجد امام جماعت است بنابراین امام جماعت باید از تخصص های ویژه آگاهی داشته باشد تا مسجد را به نحو احسن اداره کند، کارایی مسجد در امام جماعت است ازاینرو باید در راستای ارتقای توانمندی امام مسجد به عنوان مدیر مسجد تلاش کرد.
-چگونه زمینه حضور هر چه بیشتر مردم به ویژه جوانان را در مسجد فراهم کنیم؟
باید راههاى جذب جوانان به مسجد مورد بررسى قرار گیرد و عوامل و زمینه هاى آسیب هایی که سبب فاصله گرفتن نسل جوان از مسجد و بى رغبتى نسبت به حضور فعال و پر شور آنان مى شود، مورد شناسایى قرار گیرد.مسجد به عنوان سنگرى که از آغاز بناى آن تاکنون داراى نقش فرهنگى و آموزشى و تربیتى بوده است نمى تواند در خصوص نسل جوان و پرسش گر، ساکت و بى برنامه باشد واز آن طرف، جوان آرمان خواه و تشنه مذهب و عواطف دینى است نمىتواند نسبت به این مکان مقدس بى توجه باشد اما تمهیداتى لازم است تا بین این دو تعامل و پیوندى مستحکم ایجاد کرد.
از طرفی باید براى حضور جوانان در مساجد، مساجد را از انحصار به نماز، خارج کرد، زیرا جوان عنصرى فعال و پرشور است و به دنبال کانونى فراگیر و خودجوش است با نگاه به عصر نبوی می توان به این موضوع دست یافت که مسجد، پایگاه تصمیمگیرى اجتماعى، نظامى، سیاسى، عبادى و فرهنگى است
اگر در دوران دفاع مقدس ما شاهد حضور چشمگیر جوانان در مساجد بودیم یکى از دلائلش فعال بودن در زمینه هاى عبادى، نظامى و فرهنگى بوده است، لازم است، امکانات هنرى، ورزشى، نمایشى، کتابخانه در کنار مسجد به عنوان جزیی از پیکره مسجد محسوب شود تا از این طریق جوانان به مسجد راغب تر شوند.
مسجدی که قوی تر و مردمی باشد و ارتباط بیشتر با مردم برقرار کند مسجد موفق تر است. در برخی از نقاط کشور مساجدی هستند که به قدر یک دانشگاه بزرگ خدمات ارایه می دهد از هر جهت علمی، اقتصادی زیرا انسان های آن مسجد در این زمینه تاثیرگذار است.
منبع: شبستان
N2526/U0/S2,/C8/T2