رونمايي از قديميترين سند تعزيه در دوره صفوي

قديميترين شبيهنامه به دست آمده از دوره صفوي تحت عنوان «مجلس تعزيه غارت خيمهها»، در قالب دفتر تعزيه ۱۳ رونمايي شد.
به گزارش مسجدنیوز، عصر ديروز اين نسخه که متعلق به سال 1136 ه.ق است توسط ملأ محمدعلي واعظ خوانساري در ابعاد 8*11 سانتيمتر است و با احتساب نسخه فهرست از 14 پرده تشکيل شده است. رونمايي از اين نسخه خطي در کنار برگزاري هفتمين جشنواره نمايشهاي آييني - سنتي در سالن کنفرانس مجموعه تئاتر شهر برگزار شد.
براساس مستندات واعظ خوانساري پيش از سال مذکور درگذشته است که قدمت اثر را بالاتر ميبرد. بنا به گفته داوود فتحعلي بيگي به علت وجود عنوان «ناظم» در نسخه خولي شبيهنامه ميتوان استدلال کرد که اشعار قبل از 1136 سروده شده است.
پيش از اين گارسون نيبون مستشرق در سفرش به خارک، گزارشي از اجراي تعزيه ارائه کرده بود که به عنوان قديميترين سند تعزيه در ايران شناخته ميشد. اين گزارش متعلق به دوران کريمخان زند است.
در مراسم رونمايي از اين نسخه مهم شبيهنامه ناصربخت، پژوهشگر حوزه نمايشهاي ايراني از اين رويداد به عنوان اتفاقي تاريخي در حوزه شبيهخواني کشور نام برد. همچنين داوود فتحعلي بيگي، دبير جشنواره نمايشهاي آييني - سنتي با معرفي مبسوط و کامل اين نسخه و اثبات تعلقش به دوره صفويه، تأکيد کرد اين کشف ثابت ميکند در آن دوران ما تعزيه داشتهايم. به گفته اين استاد دانشگاه علاوه بر ذکر سالهاي کتابت، جنس کاغذ روسي، ممهور بودن کاغذها و وجود نوشتههاي روسي بر قدمت اين نسخه دلالت ميکند. کاغذهاي اروپايي از قرن دهم هجري به ايران وارد شدند.
دفتر تعزيه 13 که شامل دو شبيهنامه «مجلس تعزيه غارت خيمهها» و «مجلس تعزيه هنگامه قيامت» است به همت داوود فتحعلي بيگي و مهدي دريايي و توسط انتشارات نمايش به چاپ رسيده است. «مجلس تعزيه هنگامه قيامت» در سال 1172 ه.ق به نگارش درآمده است که متعلق به سالهاي حکومت زنديان است.
در اين مراسم رونمايي گروه تعزيه مهدي دريايي از اراک بخش نخست شبيهنامه «مجلس تعزيه غارت خيمهها» را به اجرا درآوردند که مورد استقبال عموم حضار قرار گرفت. اين شبيه ويژگيهاي قابلتوجهي همچون زنجيره، گفتگوي مصرع به مصرع و چهارپاره دارد که فتحعلي بيگي آنها را تشريح کرد.
اين کتاب با حضور جمعي از اساتيد و علاقهمندان به هنر تعزيه و شبيهخواني برگزار شد.
6شهریور94
منبع: موج
N1458/U0/S1,/C8/T1