جایگاه «مسجد» در تلویزیون کجاست؟/ حاجی: کارکردهای مسجد را به مردم یادآوری می کنیم/ تولید سریال و انیمیشن های مسجد محور
دبیر قرارگاه مسجد معاونت سیما گفت: رسانه ملی می‌خواهد آینه تمام‌قد کارکردهای مسجد شود، چه‌بسا جاهایی که کوتاهی شده است را نمایش بدهیم، بگوییم مسجد الان می‌تواند این کارکردها را داشته باشد.
پایگاه خبری مسجدنیوز- گروه رادیو و تلویزیون: پرداختن به مسائل انسانی، اخلاقی و دینی همواره از جمله دغدغه هایی بوده که در تولید آثار نمایشی اهمیت بسزایی داشته است. در حقیقت پرداختن به چنین موضوعاتی ممیز آثار ما با آثار نمایشی است که در سایر کشورها ساخته می شود و آن هم به دلیل این است که در کشورهای غربی و اروپایی نمایش و تصویر همواره به منظور سرگرمی مورد استفاده قرار گرفته است.
اما استفاده از معنا و مفهوم هم از جمله نکاتی است که از ظرافت بالایی برخوردار است و اگر مفاهیم ذکر شده بدون دقت در اثری به کار گرفته شوند، علاوه بر اینکه اثر خود را از دست خواهند داد، اثر عکس نیز بر مخاطب می گذارند. یکی از این موارد بهره وری از موضوعات مربوط به مسجد است. محلی که خود قبل از بروز و ظهور رسانه های نوین، کارکرد رسانه محور و محلی برای اجتماعات و تصمیم گیری های مهم به شمار می آمد.
حالا این موضوع تا جایی پیش رفته که قرارگاه مسجد در سازمان صداوسیما راه اندازی شده است. اما اینکه کارکرد این قرارگاه چیست و آیا فقط بناست به موضوعات نمایشی بپردازد یا خیر را با «مهدی حاجی» رئیس این قرارگاه درمیان گذاشتیم که متن کامل آن را در ادامه می خوانید:
**آقای حاجی لطفا از شکل گیری قرارگاه مسجد در سازمان صداوسیما بفرمایید؟
-در سال 95 در سازمان صداوسیما 5 قرارگاه شکل گرفت، از جمله قرارگاه مسجد، بسیج، معلم و مدرسه، با توجه به اینکه یکی از مطالبات جدی مقام معظم رهبری مساجد است و باید جایگاه مساجد را احیا کنیم، بهعنوان یکی از قرارگاه‌های محوری تعریف شد. مسئولیتش را به آقای میرتاج‌الدینی داده بودند که الان نماینده مجلس شورای اسلامی هستند و دفترش هم در دفتر قائم‌مقام محترم سازمان، مستقر بود.
با تلاش بزرگواران اقدامات ارزنده ای و تولیدات خوبی هم صورت گرفته اما بهجهت اینکه دوستان کار را در سطح مدیران دستگاه‌ها دیده بودند، عمدتاً جلساتی که در سال 96 و 97 تشکیل شد، ناظر به فضای مدیریتی و کلیات کار بود لذا به این جهت ما خیلی به عملیات نرسیدیم، به همین دلیل شاید خیلی روی آنتن شاهد تفاوت ملموس نبودیم.
سال 98 آقای دکتر شاه‌آبادی که در معاونت صدا بودند، تصمیم بر این شد که این کار در حوزه صدا به صورت جدی‌تر، انجام شود؛ لذا بنده را مامور کردند و ما در قدم اول امورات زیرساختی را انجام دادیم که نزدیک به عملیات باشد، ازجمله برای اولین بار سند راهبردیِ برنامه‌سازیِ مسجد و رسانه را، در رادیو تدوین کردیم که تهیه‌کنندگان حداقل بدانند که برای برنامه‌سازی در حوزه مسجد از چه زاویه ای باید اقدام کنند.
**یعنی در گام نخست کار از رادیو شکل گرفت؟
-در مرکز طرح و برنامه براساس ماموریت‌های شبکهها توانستیم احصاء کنیم که ماموریت هر کدام از شبکهها را در حوزه مسجد با توجه به ماموریت ذاتی خودشان، چه باشد.البته همزمان با این فرآیند دست به تولید هم شدیم و در کمتر از سه ما حدود ده عنوان برنامه اختصاصی حوزه مسجد در رادیو به آنتن رسید. با مهرماه 99 که آقای دکتر شاه‌آبادی به معاونت سیما منتقل شدند، باز هم بلافاصله دستور دادند که ما هم به آن سمت منتقل شویم، و باتوجه به عقبه‌ای که در معاونت صدا بود به عملیات، نزدیکتر شده بودیم.
سابقاً دبیر محترم قرارگاه مسجد در معاونت سیما، مدیریت شبکه یک بودند و بسیار اقدامات ارزشمندی در دوران تصدی کار که به‌عهده داشتند انجام دادند، اما چون محوریت با یک شبکه تعریف شده بود ای‌بسا ما نتوانستیم آن خروجی لازم را دربیاوریم، به همین جهت در دوره جدیدی که از آذرماه سال 99 شروع شده، با مدیریت دانش و تجربه زیسته معطوف به سابق ،ستاد قرارگاه مسجد را در دفتر معاونت سیما مستقر شد و راساً از دکتر شاه‌آبادی حکم دبیر قرارگاه را صادر فرمودند.
**فعالیت های قرارگاه در چه ابعادی تعریف شده است؟
-قرارگاه در سه بعد تعریف شده است، یک شورای هماهنگی قرارگاه مسجد می باشد که ترکیبی از مدیران دستگاه‌های حوزه مسجد و تعدادی از مدیران ستادی معاونت می باشد.با توجه به اینکه صدا و سیما خودش را متولی امر مسجد نمی‌داند و نباید هم این کار را انجام بدهد، عزیزانی که در میدان هستند و درحال برنامه‌ریزی در حوزه مسجد هستند، با آنها تعامل مستقیم و سازنده‌ای را با بدنه ایجاد کردیم که عملکرد، کارکرد آنها و اتفاقاتی که در فضای اجرایی دستگاه‌ها رقم می‌خورد، را پوشش بدهیم و به آنها ضریب رسانه‌ای بدهیم.
بخش دیگری از شأنیت قرارگاه جلسه شورای سیاستگذاری مسجد می باشد که ترکیبی از مدیران شبکه‌های یک، دو، سه، پنج، قرآن، افق، امید و کودک بعلاوه تعدادی از مدیران ستادی معاونت هستند.
بخش سوم همان بخشی است که برای اثر گذاری بیشتر و اصلاح روند تولیدات قرارگاه تحت عنوان کارگروه اجرایی ایجاد کردیم تا به صف نزدیکتر شویم، به این شکل که از هر شبکه یک نماینده برای تولید داریم تا طیف‌های مختلف مخاطبین را از طریق این شبکهها می‌توانیم داشته باشیم و برای آنها برنامه‌سازی کنیم.
**هدف اصلی گروه‌های مسجد چیست؟
-اتفاقی که الان باید در حوزه مسجد رقم بزنیم این است که کارکردهای مسجد را باید احیاء کنیم، احیا شدن کارکردهای مسجد نیاز به گفتمان‌سازی دارد، با توجه به اتفاقاتی که قبل از انقلاب افتاده است، مساجد دارای کارکردهای مختلف در حوزه‌های مختلفی هستند که بهجهت اینکه هر کدام از متولیان مختلف مسجد، بخشی از این کار را به‌عهده گرفتند، به‌نظر رسید که معاونت سیما یا به‌عبارتی رسانه ملی، برای اینکه این فرآیند و این اتفاقات را هم‌پوشانی کند که هر کدام از دستگاه‌ها در حوزه تخصصی حوزه مسجد دارند کاری میکنند، همه اینها را در یک بستر رسانه‌ای به مخاطب ارائه بکنند.
**البته الان کارکرد مسجد تفاوت بسیاری با قبل دارد.
-الان طبق صحبت‌هایی که با دستگاه‌ها انجام شده است یکسری مفاهیم جدیدی در حوزه مسجد خلق شده که اینها نیاز است برای مردم و مخاطب بازگو شود مانند کلمه «امام محله»، الان طبق تفاهمی که بین دستگاه‌ها شکل گرفته ما از پیش‌نماز، امام جماعت و امام مسجد عبور کردیم، حرف ما این است که مسجد یک پایگاه اجتماعی است و محوریت این پایگاه اجتماعی با فردی به نام امام محله است که دغدغه او مسجد نیست، دغدغه او کل محلۀ تحت‌نظر مسجد است، وقتی قرار است کل محله را امامت بکند دیگر این فرد فقط امام اهالی مسجد نیست، فقط درگیر کسانی که به مسجد می‌آیند نیست، ای‌بسا اولویت کار او افرادی هستند که به مسجد مهم نمی‌آید و در نماز جماعت هم شرکت نمی‌کنند ولی باید برای حل مشکلات آنها کاری بکنند، به این امام محله می‌گویند، حالا این یک کارکرد اجتماعی ویژه دارد که رسانه ملی باید این را باید برای مردم جا بیندازد و گفتمان کند.
**یعنی شما ساختار و کارکرد مسجد را به مردم معرفی می‌کنید؟
-دقیقاً. ببینید هر کدام از دستگاه‌ها در حوزه تخصصی خودشان دارند بخشی از عملکرد مسجد را پیش می‌برند، مثلاً سازمان تبلیغات فقط روی جایگاه امام محله ایستاده و دارد آنها را آموزش می‌دهد، آنها را مستقر میکند، مثلاً کانون‌های مساجد در حوزه کودکان و نوجوانان دارند این فعالیت‌ها را انجام بدهند، بسیج مثلاً فقط در بسته‌های همدلی و غیره است، رسانه ملی آمده همه اینها را در قالب یک حرکت منسجم به اسم فعالیت‌ها و کارکردهای مسجد نشان می‌دهد. کاری که ما باید برای احیای کارکردهای مسجد انجام بدهیم این است که آینۀ تمام‌قد مسجد بشویم، رسانه ملی می‌خواهد آینه تمام‌قد کارکردهای مسجد شود، چه‌بسا جاهایی که کوتاهی شده است را نمایش بدهیم، بگوییم مسجد الان می‌تواند این کارکردها را داشته باشد ولی هیچ دستگاهی روی آن نایستاده است و چه‌بسا کارکردهایی که همه دستگاه‌ها روی آن ایستادند و دارد موازی‌کاری می‌شود، ما این را باز بازتاب دادیم و جلوی موازی‌کاری را بگیریم. بحث فراتر از اینها این است که اساساً نگاه عموم مردم و مطالبه مردم را از مسجد تغییر بدهیم، یک مسجد صرفاً فقط محلی برای عبادت و نماز جماعت نیست و باید کارکرد فرهنگی، اجتماعی، پژوهشی، علمی، خانوادگی، غذایی و سلامت داشته باشید و مثلاً مسجد در بحث کرونا کارکرد خوب و جدی‌ای داشته و اگر نبودند شاید خیلی از این اتفاقات نمی‌افتاد.
**مهمترین قالب شما برای برنامه‌سازی چیست؟
-در جلسه‌ای که با مدیران دستگاه‌های متولی امر مسجد داریم،آنچه در حوزه رسانه نیاز است را دریافت میکنیم، در جلسه‌ای با مدیران شبکهها این را تبدیل به قالب برنامه‌سازی میکنیم و از طریق نمایندگان شبکهها آن را به تولید و روی آنتن می‌رسانیم، با توجه به اینکه کارکردهای مسجد در حوزه‌ها و موضوعات مختلفی است، لذا ما نمی‌توانیم خودمان را به یک قالب محدود کنیم، مثلاً فقط یک برنامه انحصار حوزه مسجد داشته باشیم.
**شما در کدام قالب‌ها قرار است برنامه بسازید؟
-با توجه به صحبت‌هایی که در جلسات شورای سیاستگذاری مسجد شده است، ما در حوزه‌های مختلفی نیاز به برنامه‌سازی داریم، به همین جهت از شبکه نهال و امید که مخاطب آنها کودک است، به‌عبارتی آنجا باید انیمیشن و قطعات کوتاه موشن ساخته شود تا شبکه 1 که یک شبکه حاکمیتی است و مخاطب عمومی دارد، تا فیلم و سریال آن درنظر گرفته شده است؛ آنچه که در مرکز سیمافیلم به آن رسیدیم، الان یک سریال مسجدی و یک تله‌فیلم مسجدی، در دست اقدام است که در مرحله فیلم‌نامه‌نویسی است و فیلم‌نامه‌های مختلفی دارد بحث و بررسی می‌شود که اگر به جمع‌بندی خوبی برسیم، فیلم‌نامه‌ای باشد که شعاری نباشد، تکراری نباشد.
**شما برای تکراری نبودن و خلاقیت در سریالها چاره‌ای اندیشیدید؟
-یکی از نگاه‌هایی که در حوزه فیلم‌سازی درباره مسجد داریم این است که به نمایش در و دیوار گنبد و گل‌دسته مسجد نیایستیم یعنی شاید سریالی باشد که شما در صفر و صد آن تصویری از مسجد نمی‌بینید اما کارکرد اهالی مسجد که در تعامل با امام محله است، کلاً یکی از مشکلات محله‌شان را آنجا حل میکنند، این را کاملاً خواهد دید، لذا الان که داریم با شما صحبت میکنیم شاید بیش از 10 مورد فیلمنامه در سریال و تله‌فیلم آمده و بررسی شده و صرفاً به‌خاطر اینکه احساس کردیم شعاری است و آنها را کنسل کردیم و دارم به سمت نویسنده‌های جدید با ایده‌پردازی‌های جدید داریم حرکت میکنیم و باید این اتفاق بیفتد و از این فضا فاصله بگیریم.
دومی این است که نگاه ما به مسجد نگاهِ صرف معارفی نیست، یعنی فقط نگاه تعبدی و عبادی به مسجد نداریم، هرچند که مهمترین محور مسجد محور عبادی و محله‌‌سجده است و در آن حرفی نیست، اما ما مسجد را بهعنوان یک پایگاه اجتماعی داریم می‌ّبینیم، پایگاه اجتماعی که مشکلات جوانان محله و خانواده‌ها، مشکلات اقتصادی، امنیتی، علمی و غیره را حل میکند، لذا خیلی از مساجد که الان دارند کلاس‌های مختلفی برگزار میکنند مخاطب ما نیستند، خیلی از مساجد الان کارکردهای خوب آموزشی دارند اما مسجدی که الان دارد برنامه‌ریزی میکند که مشکلی از مشکلات مردم را حل بکند، این مسجد برای ما مسجد محوری است. الان دستگاه‌های مختلف گزارش‌های مختلفی به ما می‌رسانند، سازمان تبلیغات، اوقاف، ارشاد، بسیج، کانون مساجد، اما ما روی مساجدی می‌‌ایستیم که مشکلاتی از مردم را حل میکنند که ما در بقیه دستگاه‌ها این را نداریم، مانند عملیاتی که مساجد در حوزه کرونا و سلامت انجام دادند، ساماندهی خیلی بزرگی بود که پایگاه آن در محله، غیر از مسجد جای دیگری نمی‌توانست باشد و خیلی از مساجد هم خوب عمل کردند و داریم رصد میکنیم که چرا بعضی از مساجد خوب عمل نکردند، حرف ما این نیست که به صورت شعاری بگوییم مساجد گل و بلبل هستند و مشکلی وجود ندارد.
**یک برنامه آیتمی دارید که مساجدی که در سطح کشور هستند و فعالیت‌شان را خوب انجام میدهند، آن را به مردم معرفی کنید؟
-در قالب گفتمان‌ُسازی، مخاطب به دنبال یک چیزِ ملموسِ عملی است، مثلاً اگر می‌خواهیم به مخاطب درباره مفهومی به نام امام محله صحبت کنیم باید یک نماد عینی و فیزیکی هم داشته باشد، ناظر به همین، در فاز اول برنامه‌سازی حوزه مسجد، به دنبال معرفی مساجد تراز اسلام هستیم که الان این کارکرد را دارند، یعنی امام محله‌ای را معرفی میکنیم که خودش الان واقعاً در همین سطح است و دارد این کار را انجام می‌دهد؛ قدم اول ما معرفی مساجد نمونه است، قدم بعدی معرفی افراد موثر مسجدی است که الان یکسری از برنامه‌های سازمان را به این سمت منعطف کردیم و دارد حرکت میکند، بهعنوان مثال خانواده‌های مسجدی که دارند در مسجد مشکلات خانواده‌های محله را حل میکنند، مهمان برنامه‌های خانوادگی ما هستند، امام محله‌هایی که مثلاً در حوزه اقتصاد در محله خودشان کارآفرینی و اشتغالزایی کردند، آنها مهمان برنامه‌های اقتصادی آنتن ما خواهد بود و کم‌کم دارد برنامه‌ریزی می‌َشود تا به سمت آن برویم. لذا بعضی از برنامه‌ها را ناظر به همین کارکردها منعطف کردیم، آنچه که است در فاز اولیه بهعنوان معرفی عملکرد نشان بدهیم، اما در فاز دوم کم‌کم به این سمت خواهیم رفت که چرا در فلان مساجد این اتفاق نمی‌افتد؟ انشاءالله بستگی به همراهی مخاطبین و مطالبۀ عموم مردم دارد.
کاری که در قدم اول برای معرفی کارکردهای مختلف مسجد تنظیم کردیم تولید 50 قطعه کوتاه مسجدی است که هر کدام آنها تقسیم به چند قطعه با موضوعات مختلف کردیم، الان 12 قطعۀ فیلم کوتاه به کارگردانی اقای حسن قهرمانی در مورد مسجد و خانواده دارد تولید می‌شود که اینها کارکردهای خانواده و مسجد را بررسی میکنند و فیلم‌نامه‌هایی دارد تولید می‌شود که چند ماه است دارد نوشته می‌شود و کم‌کم دارد به تولید می‌رسد، 12 قطعه پویانمایی یا انیمیشن در حوزه مسجد و کودک داریم که با کارگردانی خانم سیما اهدایی و به تهیه کنندگی خانم زینب زارع فیلم‌نامه‌های آن درحال نوشتن است و به زودی به آنتن خواهد رسید که کارکردهای مسجد در حوزه کودک را کاملاً با ادبیات کودکانه و مرتبط با آن فضا است و بدون فضاهای شعاری و کلیشه‌ای دارد روایت میکند.
یک کار آزمایش اجتماعی طراحی کردیم با تهیه کنندگی و کارگردانی اقای مهدی قره باغی، که شاید برای اولین بار در رسانه ملی دارد پخش می‌شود، ناظر به کارکردهای مسجد و جوانان است که ما نشان بدهیم مسجد برای جوانان چه کارکردهایی می‌تواند داشته باشد، اما به‌صورت گزارش صرف که فقط یک نفر در مورد مسجد صحبت بکند نیست، سناریوهایی نوشته می‌شود و چند قطعه آن آمده و روی آنتن پخش شده است و قطعات دیگر آن در حال تولید است، 14 قطعه موشن هم داریم تولید میکنیم به تهیه کنندگی خانم فاطمه سادات نوربخش و کارگردانی خانم فائزه مجیدی تا یکسری از مفاهیم،در حوزه مسجد که تعابیر انتزاعی دارند و باید تبیین کنیم، از این قالب استفاده کردیم، مانند عبارت امام محله، مثلاً تبیین کردن وظایف اهالی مسجد، یعنی خیلی از اهالی مسجد احساس نمی‌کنند که من باید در قبال مسجد یک کارهایی را انجام بدهم و در قبال آن خدماتی بگیرم، لذا از این دست صحبت‌ها هم انجام می‌دهیم و امامان محله تراز را در قالب همین موشن، معرفی میکنیم که در قالب مستند مثلاً بگوییم حاج‌آقا فلانی در مسجد فلان از سال فلان مستقر شده است و این اقدامات را انجام داده است و این هم نتایج آن است و به این شکل هم پیش رفتیم و این نتایج را توانستیم به دست آوردیم.
**نگاهی به آثاری که قبلا تولید شده است هم داشته اید؟
-یک قطعه دیگر که دارد انجام می‌شود استخراج سکانس‌های مسجدی سریالها است، چون بالاخره رسانه ملی از همین امروز کارهای مسجدی‌اش را شروع نکرده و سال‌ها است که دارد در حوزه مسجد برنامه‌ریزی میکند، یکی از قطعات نابی که دیدن آن برای مخاطبین لذت‌بخش و خاطره‌انگیز است، قطعات خوب مسجدی است که در سریال‌های سال‌های گذشته ساخته شده و پخش شده است، اینها را داریم دوباره بازتدوین و بازتولید میکنیم که بهعنوان سکانس‌های برتر در قطعات مختلف در شبکه‌های مختلف توزیع شود تا دیده بشود و نکتۀ جالبی که برای خود من هم جالب بود این بود که واقعاً به همت بچه‌های سریال‌ساز سازمان واقعاً بسیاری از سکانس‌های زیبا، دیدنی و روی آنها وقت گذاشته شده، سکانس‌های مربوط به نماز و مسجد و حضور در این فضاها است و واقعاً هم خاطره‌انگیز هستند و امیدواریم دوباره اینها را روی آنتن بیاوریم و بتوانیم این اتفاقات را رقم بزنیم.
**شما بودجه مستقل برای برنامه‌ریزی دارید؟
-از آنجایی که آقای دکتر شاه‌آبادی معاون محترم سیما،به این موضوع اهمیت میدهند و جزء دغدغه‌های فردی ایشان است و جا دارد به صورت ویژه از شخص ایشان تشکر کنم، بله برای برنامه‌سازی در حوزه مسجد، ایشان ردیف اعتباری مجزایی را اختصاص دادند با همکاری مرکز اطلاعات برنامه‌ریزی سازمان هم یک عدد دیگری از بودجه‌های موظف شبکهها برای برنامه‌سازی در حوزه مسجد جدا کردیم و علاوه بر آنها ما یک شورای برنامه‌های شاخص در سازمان داریم که اگر به شبکهها اعلام کردیم که آن شبکه یک برنامه شاخص(ردیف الف) در حوزه مسجد داشته باشد ولو اینکه بسیار هم هزینه‌بر و برنامه‌های سنگین نیاز داشته باشد، اما آن را در شورا برنامه‌های شاخص مصوب کنیم و به سمت تولید آن برویم، لذا این هم یکی از اتفاقات مبارکی است که به‌لحاظ مالی مساله‌ای در این حوزه داریم.
**برای جذب بودجه با ارگان‌های دیگر همکاری دارید؟
-بله مثلاً کارگروه اجرایی که با دستگاه‌های متولی مسجد تشکیل دادیم، یک بخشی از آن در مورد همین است، یک بخشی از آن مرتبط با فضای تعاملی کاری ما است، یک بخشی هم مربوط به تعامل محتوایی ما است، یعنی فقط این نیست که دوستان فقط پژوهش‌هایشان را به ما بدهد یا فقط هماهنگی‌ها را انجام بدهند، بلکه در تعامل کار هم مساجد را هماهنگ کنند یا اعتباراتی را اضافه کنند. ناظر بر همین ما یک جشنواره ملی برنامه‌سازی مسجد و رسانه را طراحی کردیم که در این جشنواره هم به دنبال این هستیم که با مشارکت دستگاه‌ها، آن گفتمانی که مدنظر ما بود و آن اهدافی که خود دستگاه‌های متولی امر مسجد در حوزه رسانه می‌خواهند مثلاً اگر سازمان اوقاف اگر بخواهد یک موضوعی را در حوزه مسجد و وقف جا بیندازد، ما در دل این جشنواره آن را تعریف بکنیم و اقدام بکنیم و ناظر بر همین، مشارکت‌هایی را هر کدام از دستگاه‌ها برای برگزاری جشنواره، تامین هدایا، برگزاری اختتامیه داشته باشند.
**یکی از کارکردهای مسجد بحث محتوای دینی است و مسئولیت‌هایی در دل مساجد اتفاق می‌‌افتد که یک بخش آن دینی است مثل امر به معروف و نهی از منکر، شما برای این موضوعات برنامه‌سازی می‌کنید؟
-ما بهعنوان یک رسانه ملی به دنبال این هستیم که هر کارکردی در حوزه مسجد وجود دارد به نمایش دربیاوریم، قدم اول این است که کارکردهای موجودی که الان در مسجد وجود دارد را معرفی کنیم و رفته‌رفته به سمت کارکردهایی برویم که شاید روی آن کار انجام نشده است، ما خودمان را متوالی امر مسجد نمی‌دانیم یعنی نمی‌توانیم به مسجد بگوییم که این کار را بکن و این کار را نکن، چون مساجد متولیان، سیاستگزاران و برنامه‌ریزان خودش را دارد اما بهعنوان مطالبه مردمی، این مسائل در برنامه کاری ما است که آنها را مطرح کنیم و با معرفی کارکردهای مسجد اعلام کنیم که ما الان در کشور مثلاً مسجدی که در حوزه امر به معروف و نهی از منکر فعال باشد را سراغ نداریم، یا خیلی کم هستند، این کارها را باید انجام بدهیم و در برنامه ما هم است، اما اینکه مستقیماً وارد عملکرد حوزه مسجد شویم، نه خودمان را در آن حوزه می‌دانیم و نه اصولاً به این مساله ورود کنیم که دچار تداخل نشود.
ناظر به این ما در حال رایزنی و تعامل با دستگاه‌ها هستیم که اتفاقاً بخشی از کارکردهای مسجد به جهت ایجاد دستگاه‌ها یا مجموعه‌های هم‌راستای مسجد از مسجد گرفته شده، آنها را به مسجد برگردانیم مثلاً قبلاً شاید مسائل حل اختلاف اهالی مسجد در مسجد انجام می‌َشد اما جدیداً شورای حل اختلاف ایجاد شده که این موضوع از مساجد گرفته شده است، علیرغم اینکه شورای حل اختلاف باید بماند، به نظر ما اگر این به مسجد برگردد، بهتر دیده می‌شود لذا مساجدی که این کارها را انجام میدهند در اولویت برنامه‌سازی ما خواهد بود، یا مساجدی که برای حل مشکلات اقتصادی مردم دارند برنامه‌ای را اختصاص میدهند یا اقدامی را انجام میدهند، اشتغالزایی میکنند، خط تولید دارند و از این دست اتفاقات، ما اینها را در اولویت قرار می‌دهیم که اینها را بهتر نشان بدهیم، ناخودآگاه این در تعامل با دستگاه‌های اجرایی به این سمت دوستان را هدایت میکند که ما به سمت مساجدی برویم که این کارکردها را احیا کردند.
کار رسانه این است که برای مخاطب ذائقه‌سازی کند و ما اگر بتوانیم آن ذائقه‌ای که مخاطب عمومی و تبدیل به یک مطالبه عمومی تبدیل بشود، ایجاد بکنیم، ناخودآگاه مساجد مردم‌پایه هستند و مردم خودشان به مساجد مراجعه کنند این کارکردها احیا خواهد شد، لذا در برنامه‌ریزی‌مان اهداف کلان ما همین است که برنامه‌هایی را بسازیم که جمعیت مسجد را با میانگین سنی جوان‌تر بیشتر میکند و داریم با این روش پیش می‌رویم، اما با توجه به شرایط موجود کشور و شیوع بیماری، فعلاً نمی‌توانیم فراخوان بگذاریم که به مسجد بیایید اما می‌توانیم در مورد کارکردهای مسجد صحبت بکنیم، لذا به این سمت حرکت میکنیم و فعلاً در مورد معرفی ابعاد مختلف کارکردهای مسجد اقدام میکنیم تا انشاءالله شرایط هم بهتر بشود و بتوانیم با جمعیت بیشتری مساجد را پیش ببریم.
**استارت کارهای شما از چه زمانی زده می‌شود و مخاطب خروجی را چه زمانی می‌بیند؟
-شروع را از 30 مرداد روز جهانی مسجد زدیم که سال 1948 رژیم غاصب صهیونیستی طی اهانتی که به مسجدالاقصی انجام میدهند و مسجد را به آتش می‌کشند، این روز بهعنوان روز جهانی مسجد ثبت شده است و ما فعالیت رسمی قرارگاه را از 30 مرداد 1400 در دوره جدید آغاز کردیم و آقای دکتر شاه‌آبادی فرمودند که روز جهانی مسجد برای ما مبذا تقویم سال اجرایی خواهد بود، از این روز جهانی تا روز جهانی مسجدِ سال آینده اهدافی مختلفی را تعریف خواهیم کرد و طبق آن عمل خواهیم کرد، مبتنی بر همین هم امسال ویژه‌برنامه روز جهانی مسجد از شبکه یک سیما به نام گنبد فیروزه‌ای قبل از اذان ظهر پخش شد و در دل همین برنامه قطعات کوتاهی که عرض کردم، چند قطعه آن روی آنتن رفت و همینطور این قطعات کوتاه، در شبکه‌های مختلف پخش شد و ما الان روی آنتن هستیم، همزمان با آن جشنواره محله همدل که سازمان تبلیغات اسلامی توسط بنیاد هدایت انجام داده بود و مشکلات مردم را در محله‌های توسط مسجد حل کرده بودند، منتخبین این جشنواره آنها که 14 نفر از امام محله‌های و فعالین مسجد بودند در برنامه عصر خانواده شبکه 2 مهمان شدند و عملکرد آنها را به مخاطبین ارائه کردیم.
همینطور در برنامه‌های مختلف هم درحال برنامه‌ریزی هستیم که هر هفته به یکی از برنامه‌های در حوزه مسجد پرداخته بشود، منتها خیلی نگاه‌مان به این نیست که مخاطب به صورت کاملاً ملموس از فردا ببیند که همیشه در همه شبکهها در مورد مسجد حرف می‌زنند و اگر یکدفعه حجم برنامه‌های در مورد مسجد خیلی زیاد و مستقیم باشد، این دلزدگی ایجاد میکند؛ لذا ما الان کار را شروع کردیم و روی آنتن هستیم و در برخی از برنامه‌ها به صورت منعطف، در برخی به‌صورت مستقل و در برخی جاها به‌صورت آیتم مستقل برنامه‌سازی شده و روی آنتن هستیم و همینطور انشاءالله کار را پیش خواهیم برد.
**در حوزه موسیقی و سرود چطور؟
-خدا را شکر در حوزه موسیقی و سرود کانال‌های فرهنگی‌ـ هنری مساجد اقدام خوبی را در سال‌های اخیر انجام دادند و الحمدلله بیش از هزار و چند گروه سرود را در مساجد شکل دادند، با توجه به اینکه کیفیت تولیدات هر کدام از آثار تنوع مختلفی دارد، در حال رایزنی با دوستان هستیم که آثاری که در سطح شبکه‌های سراسری باشند را احصاء میکنیم که در مناسبت‌های مختلف حتماً اینها را روی آنتن بیاوریم و ببینیم، حتی اگر آثار دارای درجات کیفیت پایین‌تری باشد در شبکه‌های دیگر به نحو دیگر برنامه‌های دیگر را پوشش بدهیم و آنها را منعکس بکنیم و یکی از نقاط خلایی که در حوزه کارکردهای مسجد است، فعالیت‌های گروه‌های موسیقی و سرودشان است که اتفاقات خوبی شکل گرفته و ما هم حتماً سعی میکنیم که اینها را بیشتر پخش کنیم و بیشتر نشان بدهیم و الان هم در شبکه کودک شاهد همین کلیپ‌ها هستیم.
مثلاً نماهنگ مادر، مسجد را داریم که به صورت انیمیشن در حال پخش است، یا قطعات کوتاهی داریم که با همت حوزه هنری و سازمان تبلیغات تهیه شده و کانون مساجد هم قطعاتی را داشتند، مانند کار کوتاهی که شبکه امید قبل از اذان در حال پخش است که فوتبال بازی میکنند و وقت نماز با هم به مسجد می‌روند، از این نوع کارها تولید شده و به سمت آنها هم داریم می‌رویم هرچند که لازم است باز هم در این حوزه کار شود.
**تعامل شما با گروه‌های انیمیشن‌ساز و برنامه‌ساز چطور است؟ سفارش خاصی در این حوزه داشتید؟
-باید از مدیریت شبکه پویا یک تشکر ویژه بکنم که در حوزه مسجد، طی سال‌های اخیر تا به امروز عملکرد خوبی داشتند و تولیدات خوبی هم انجام دادند، هرچند که بالاخره می‌دانیم ثمرات برنامه‌سازی در حوزه کودک سال‌های آینده خودش را نشان خواهد داد، لذا الان اتفاق خوبی آغاز شده است حتی قبل از اینکه قرارگاه به برنامه‌سازی مسجد و کودک ورود کند، عزیزان در شبکه پویا و نهال این اتفاق را رقم زدند و الان برنامه‌های مختلفی شکل گرفته است، علاوه بر این اختصاصاً پویانمایی آبادشهر الان در حوزه انیمیشن کودک و مسجد دارد تولید می‌شود، فراخوان زدیم و یکی از گروه‌های انیمیشن‌ساز با تعامل با دستگاه‌های مختلفی که فعالیت میکنند، از انیمیشن‌سازان حرفه‌ای دعوت کردیم و گروه اختصاصی حوزه مسجد شکل گرفته و دارد برنامه‌ُسازی میکند و الان اول کار است و شاید حجم کار خیلی کار بالا نرفته، اما به دنبال آن هستیم و در حال شکل‌گیری انیمیشن تخصصی مسجد و کودک هستیم و دارد برنامه‌سازی میکند و برای قطعات بلندتر و بزرگتر خیز برداشتیم و به آن سمت داریم می‌رویم.
**مشخص است که با چه کسی می‌خواهید کار بکنید؟
-سریال‌سازی‌های ما به عهده مرکز سیمافیلم است، ما فعلاً در مرحله فیلمنامه هستیم به محض اینکه فیلمنامه ما نوشته شود،از طریق همین مرکز کاریازی های لازم برای کارسپاری تولید سریال انجام خواهد شد.نگاه ما به مسجد نگاه معارفی نیست، برای همین محدود نکردیم که فقط برنامه‌سازان حوزه معارف بیایند و درگیر پروژه بشوند و فراخوان ما کاملاً اجتماعی و آزاد است و به همین خاطر فضا را باز کردیم و از همه گروه‌های فیلم و سریال‌ساز دعوت کردیم.
منبع: مسجدنیوز
N13314/U46/S1,2,3,4,7,/C40/T1
