پایگاه خبری مسجد نیوز

به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، فرهنگ یکی از مهم ترین معیارهای پیشرفت و پویایی تمدن است که هنجارهای اجتماعی و نظام ارزشی جامعه بر اساس آن شکل می گیرد. امروزه تهاجم به فرهنگ، یکی از رایج ترین نوع تهاجم و راهی مطمئن و سریع برای دستیابی به اهداف استعماری است. با تغییر دادن فرهنگ یک جامعه بر اساس اندیشه بیگانه بدون این‌که ردپایی از تمدن باقی مانده باشد و بدون لشکرکشی، کشور مهاجم به هدف خود می‌رسد. تهاجم فرهنگی را باید جنگ برای به تسخیر درآوردن درون انسان‌ها دانست. هرچند این تسخیر گاهی آن قدر شدید می شود که در ظاهر هم نمود پیدا می کند.

 

دشمنان قسم خورده اسلام و انقلاب پس از اعمال شدیدترین تحریم های اقتصادی، سیاسی و نظامی، راه دیگری را برای تهاجم به انقلاب در پیش گرفته اند و برآنند تا فرهنگ غنی انقلاب را به سوی ارزش‌نماهای غربی بکشانند. مساجد به عنوان مهم ترین پایگاه تبلیغ و آموزش دینی، در مبارزه با این تهاجم وظیفه سنگینی بر عهده دارند.

 

بدون تردید مسجد می‌تواند تعلّقات معنوی نسل های مختلف را با دین برقرار نماید و ارتباط عمیق ائمه جماعت با افراد محل و اجرای برنامه های آموزشی و تربیتی، مؤثرترین شیوه برای بالابردن سطح آموزش عمومی و تربیت دینی و مقابله با هجوم ویرانگر فرهنگ فاسد غرب است.

 

مفهوم و پیشینه تهاجم فرهنگی

 

تهاجم فرهنگی«cultural invasion»؛ مترادف اصطلاح امپریالیسم فرهنگی، خبری؛ یعنی، اعمال قدرت به منظور اشاعه ارزش های فرهنگی امپریالیسم در میان ملّت‌های جهان سوم و تباه کردن فرهنگ این ملت‌هاست.

 

واژه تهاجم فرهنگی یا نبرد فرهنگی، عبارت است از: تلاش برنامه ریزی شده، حرکتی مرموزانه و سازمان یافته یک گروه یا یک جامعه برای تحمیل باورها، ارزش‌ها و اعتقادات خویش بر سایر گروه ها و جامعه ها، با استفاده از شیوه ها، ابزارها و امکانات گوناگون و متنوّع.[1] تهاجم فرهنگی، پدیده‌ای تازه تولد یافته نیست، که در قرن بیستم به منصّه ظهور رسیده باشد؛ بلکه سابقه‌ای دیرینه دارد. این پدیده از ابتدای تاریخ زندگی اجتماعی بشر مطرح و موجود بوده است؛ زیرا از همان هنگام تقسیم شدن انسان‌ها به حق و باطل و مسئله استکبار و سلطه‌طلبی در بین آنان رواج داشته است.

 

امّا اگر بخواهیم تاریخ این نوع از هجوم را در کارنامه‌ أخیر مغرب‌زمین به‌عنوان چهره شناخته‌ شده استعمارگری و سلطه‌جویی بررسی کنیم، باید دانست که از زمان تجدید حیات فرهنگی(رنسانس) در غرب و ظهور اندیشه و فرهنگ جدید، ملاک‌ها و ارزش‌هایی توسط مغرب‌زمین عرضه شد، که با فرهنگ و ارزش جوامع دیگر، تفاوت اساسی داشت. این فرهنگ جدید، زمینه را برای ظهور قدرت‌های سرمایه‌داری و نظام کاپیتالیستی هموار ساخت. قدرت‌های جدید غربی که برای استحکام و گسترش نظام سرمایه‌داری خود به ‌منابع دست ‌نخورده نیاز داشتند، به استعمار سرزمین‌های جهان پرداخته و کشورهای مختلف آفریقایی و آسیایی را زیر سلطه خود گرفتند؛ این استعمارگران برای تثبیت سلطه خود بر سرزمین‌های جدید، به زدودن موانع فرهنگی در کشورهای زیر سلطه خود پرداختند. ساختن مدارس به سبک غربی، وارد کردن کالاهای غربی و راه انداختن جریان‌های سیاسی و مذهبی بر اساس مبانی خودشان، از جمله اقدامات آنها برای مقابله با فرهنگ بومی بود.

 

نظام سلطه‌جوی غرب بعد از استقلال‌یابی کشورهای تحت سلطه خود، به ‌ویژه در کشورهای اسلامی که بعد از تجزیه امپراتوری عثمانی اتفاق افتاد و بسیاری از سرزمین‌های اسلامی به‌ صورت کشورهای جدید و براساس ناسیونالیسم شکل گرفتند؛ به ‌طور غیرمستقیم به گسترش فرهنگ خود و جای‌گزین کردن آن در کشورها پرداخت و تهاجم فرهنگی را به‌طور غیرمستقیم به گسترش فرهنگ خود و جای‌گزین کردن آن در کشورها پرداخت و تهاجم فرهنگی را به‌طور غیرمستقیم دنبال کرد.

 

پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی که در حقیقت پیروزی اسلام بر سردمداران کفر جهانی بود و به دنیا نشان داد که دین، به ویژه شریعت حیات‌بخش اسلام می‌تواند به عنوان یک قدرت جهانی علیه زورمداران دنیا عرض اندام نماید و درمقابل قدرت‌ها بایستد، قدرت‌مندان سیاسی دنیا، و در رأس آنها آمریکا و غرب در صدد برآمدند در مقابل این فرهنگ بایستند یا آن را به انحطاط و نابود بکشند یا جلوی گسترش آن را بگیرند و یا آن را از کارایی بیندازند. براین اساس، براى تضعیف اسلام و ارزش هاى اعتقادى، و هم‌چنین کم رنگ ساختن روحیهّ ایثار، جهاد، شهادت، خوداتّکایى و ضدیتّ با ظلم، به تخریب فرهنگ ملى کشور پرداختند تا با جای‌گزین کردن فرهنگ آمریکایى و غربی، به ایجاد بحران هویت بپردازند. مهم ترین علل و ریشه هاى تهاجم فرهنگى عبارت است از:

 

1. پیدایش اسلام انقلابى در ایران و جهان وحاکمیت دین در عرصه اداره جامعه؛

2. پیروزى انقلاب اسلامى ایران، اساس نظام سلطه را به چالش کشاند. چنان‌که «دانیل پاتیس» رئیس انستیتوى پژوهش‌هاى سیاست خارجى آمریکا، در سمینارى (در پاییز سال ۱۳۶۸ در شهر استانبول ترکیه) گفت: «ما تا ده سال پیش، حساسیت خاصى نسبت به اسلام نداشتیم؛ امّا امروز این طور نیست و همه ما نسبت به این پدیده جدید در ایران و برخى از کشورهاى دیگر، باید با حساسیت بیشترى برخورد کنیم، امروز مسلمانان به ایران نظر دارند و از آن الگوبردارى مى کنند، امروز ایران براى مسلمانان به مثابه یک آزمایشگاه است. اگر این تجربه موفق شود، جسارت مسلمانان کشورهاى دیگر هم بیشتر خواهد شد». [2]

 

3. جمهورى اسلامى ایران، ام القرى و کانون حرکت جهانى اسلام شناخته شد؛

 

4. دشمنان در شکست دادن جمهورى اسلامى از طریق تهاجم نظامى و محاصره سیاسى، تحریم‌های اقتصادى شکست خوردند.

نکته شایان توجه این‌که، ابزارها و شگردهای دشمن نیز در تهاجم فرهنگى به انقلاب و اسلام بسیار مهم است. اشاعه فرهنگ فساد و فحشا در میان جوانان، تولید و انتشار شبهات دینی و فرقه‌سازی به ویژه در بین جوانان، و ایجاد تردید در باورها از طرق مختلف، به ویژه از طریق سایت‌ها، شبکه‌های ماهواره ای،  تضعیف روحانیت با حربه هاى تبلیغاتى، تحقیر و منزوى کردن جریان ادب و هنر و فرهنگ اسلامى و متهم کردن نظام اسلامى به سلب آزادى هاى مدنى و ضدّیت با حقوق بشر، از شیوه هاى تهاجم فرهنگى است. ترویج و اشاعه دنیاطلبى و مادى گرایى افراطى، با تبلیغ مظاهر زندگى غربى و تبلیغ گسترده سکولاریسم(دین زدایى)، لائیسیسم(دین پرهیزى)، اومانیسم(انسان مدارى) و تأکید بر وجود قرائت هاى مختلف از اسلام و تضادّ میان علم و توسعه با دین و اخلاق، از دیگر روش هاى تهاجم فرهنگى است.

 

مهم ترین ابزارهای تهاجم فرهنگی

 

مهاجمان فرهنگی، در القای مسائل و مفاهیم(فرهنگ) مورد نظر خود از وسایل و ابزارهای گوناگونی استفاده می کنند که مهم ترین آنها عبارتند از:

 

تبلیغات: تبلیغات گسترده از طریق تکنولوژی ارتباطات و وسایل ارتباط جمعی به دلیل ویژگی هایی که برای آن برشمرده اند بسیار مورد توجّه عاملان تهاجم فرهنگی قرار می گیرد از جمله: الف) پوشش فراگیر؛ ب)فرامحیطی بودن، ج)چند حسی بودن، د)قابلیت تطابق داشتن با فهم عوام.[3]

 

شایعه پراکنی: شایعه در اصطلاح خبر بی اصل و نادرستی است که در میان مردم بر سر زبان‌ها بیفتد. شایعه را دولت های بیگانه برای ضربه زدن به پیکر یک ملّت و برای تأثیرگزاری در بافت فکری و ذهنی آنان دامن می زنند.

 

آموزش، زبان، ترجمه و اصطلاحات: آموزش به سبک غربی یکی از روش‌های استعماری نفوذ در برنامه‌های آموزشی کشورهای جهان سوم بوده است، یکی از کارکردهای پنهان این برنامه های آموزشی که در ظاهر به منظور پیشرفت علمی در این کشورها اجرا شده، زمینه سازی برای پذیرش فرهنگ بیگانه و برتر جلوه دادن آن و انهدام فرهنگ ملی بوده است.

 

البته، زبان نیز می تواند مهم ترین ابزار نفوذ فرهنگ بیگانه باشد. اگر به جای استفاده لغات خودی، از لغات بیگانه به صورت افسار گسیخته در محاورات رسمی و عمومی رواج یابد نسل جدید ممکن است در آینده از معادل فارسی آن لغات محروم و بی خبر بماند.

 

هم‌چنین در مورد ترجمه نیز می توان گفت که اگرآموخته های فارغ التحصیلان ما به طور عمده از متون ترجمه شده باشد، دانش‌آموختگان امکان تفکر مستقل را از دست می دهند و اصطلاحات بیگانه به تدریج به جای اصطلاحات هماهنگ و مأنوس با فرهنگ خودی می نشیند.

 

تحریف واقعیت‌ها: یکی از رایج ترین شیوه های مطبوعاتی، تحریف واقعیت‌ها است؛ این تحریف یا از نوع لفظی است که تحریف‌کننده از خودساز و برگ‌هایی بر پیکره وقایع و حقایق اضافه می کند و چهره روشن حقایق را تاریک و زشت می سازد. یا از نوع معنوی، در این نوع تحریف جملات را طوری تفسیر و توجیه می نماید تا درست بر خلاف معانی واقعی آنها باشد و گاهی از طریق اغراق و مبالغه واقعیت را تحریف می کنند که در این روش، تضادهای درونی جوامع را شدّت می بخشند و مسائل کوچک را بزرگ جلوه داده مردم را به نظام حاکم یا به دیگرافراد و گروه‌ها بدبین می نمایند.

 

ترور شخصیت‌های محبوب اسلامی: اصطلاحی که امروزه برای ترور کردن از طریق وسایل ارتباط جمعی مورد استفاده قرار می گیرد، ترور شخصیت است که هدف آن ترور شخصیت های سیاسی و مهم از طریق تهمت زدن و یا به تصویر کشیدن نقاط ضعف آنها است و این در صورتی است که نتوانند فردی را ترور فیزیکی کنند و یا ترور فیزیکی به مصلحت آنان نباشد و با این شیوه باعث شوند رهبران صاحب نفوذ، نزد مخاطبان دچار بی منزلتی و تخریب چهره شوند.

 

یکی از ابزار مهم دشمن در تهاج فرهنگی، "کتاب‌ها و نشریات" است. دشمنان اسلام در تهاجم فرهنگی و جنگ روانی از کتاب‌ها و نشریات در ارائه تبلیغات گسترده منفی خود بسیار استفاده می کنند. اساساً ماهیت جنگ روانی و فرهنگی بهره برداری از تبلیغات و نشریات مبتنی بر دروغ، تهمت، فریبکاری، نیرنگ افکنی و فتنه انگیزی برای نفوذ در عواطف و احساسات و جذب مخاطبان به منظور استفاده از حمایت های آنان در جهت تحقق مقاصد خاص جریان های سیاسی است

منبع: شبستان

N12421/U44/S1,2,/C8/T2