پایگاه خبری مسجد نیوز

مسجد با توجه به نقش و کارکردهای تنوع در عرصه های اعتقادی و تربیتی و ...، محیط مناسبی را برای تعالی نسل نوجوان و جوان فراهم می کند و می تواند با مشارکت در رشد و تعالی این نسل پرشور در همه ابعاد شخصیتی، نقش خود را در تضمین سعادت دنیوی و اخروی آنها ایفا کند.

از این رو است که توجه به راهکارهای عملی و تهیه و تدوین برنامه ها و اجرای آنها باید مورد توجه خاص امامان جماعت و متولیان مساجد قرار گیرد. دستیابی به این مهم، مستلزم فراهم شدن شرایط و بسیج امکانات لازم است. تامیین این امکانات نیازمند ساماندهی و برنامه ریزی به عنوان یک سیاست ملی و با رعایت جنبه های علمی، فرهنگی و تمدن اسلامی ایرانی است.

هر اندازه شناخت ما از محیط پیرامون با در نظر گرفتن تقابل ها، تضادها، تناقض ها، ضرورت های عصری و تحولات جهانی همراه باشد، به چشم انداز روشن و شفاف تری در برنامه ریزی فعالیت های فرهنگی دست خواهیم یافت. این چشم انداز مثبت رابطه نزدیکی با میزان رشد و بالندگی هر جامعه و چگونگی ظهور و ورود نسل جوان به عرصه های فرهنگی، سیای، اجتماعی و اقتصادی در آینده دارد.

یکی از روش های بسیار موثر در بررسی و تحلیل نتایج و بازخورد فعالیت های اجرا شده در مساجد (با هدف شناسایی نقاط ضعف و قوت آن ها) به کمیت در آوردن فعالیت های کیفی است. زیرا از این طریق می توانیم به راحتی و با استفاده از ریاضیات و آمار و احتمالات، دورنمای آینده برنامه ها و فعالیت ها را بر اساس آنالیز و واکاوی فعالیت های گذشته ترسیم کنیم.

تشکیل شورای فرهنگی محله به منظور بررسی وضعیت فرهنگی عامه مردم به ویژه نوجوانان و جوانان و ارایه راهکارها و پیشنهادهای کاربردی برای بهبود وضعیت فرهنگی محله، که این امر نهایتا در افزایش انسجام فرهنگی و توجه ویژه به فرهنگ بومی و سنتی که ریشه در عقاید و باورهای مذهبی دارد و زمینه حضور مردم را در مساجد هموار می سازد موثر است.

بهره گیری از متدهای نوین علوم مرتبط (علم روانشناسی و تربیتی روز ) در ایجاد تغییر رفتار و نگرش در شیوه صحیح رفع نیازهای نوجوانان و جوانان، به طوری که این تغییر نگرش، زمینه ساز حضور فعال تر آنان به سوی مساجد که بدون اغراق تنها پایگاه واقعی رفع نیازهای روحی و روانی در جهت کمال و سعادت بشریت است خواهد بود.

به کارگیری روش های نوین علوم اجتماعی، روانشناسی و تربیتی در اتخاذ شیوه های کاربردی و اجرایی در حوزه فرهنگی با هدف ایجاد تعادل در نیازهای روحی، روانی و فرهنگی اقشار جامعه به ویژه نوجوانان و جوانان؛ که از این طریق و با تقویت نیازهای متعالی، زمینه نفوذ و گسترش فرهنگ مهاجم و مادی از میان برداشته می شود.

ایجاد روابط مستحکم میان نوجوانان و جوانان و مساجد در شرایط کنونی یک گام اساسی و در نهایت متضمن توسعه و امنیت پایدار ایران اسلامی است. موارد فوق و هرگونه ساماندهی در روابط میان نوجوانان و جوانان و مساجد با مطالعه و بررسی عای عمیق در فرهنگ، کارسازتر خواهد بود.

در اجرای فعالیت های متنوع فرهنگی، توجه به سلایق مختلف و تنوع دیدگاه های فرهنگی، (حتی المقدور تا جایی که به اصل موضوع مسجد لطمه وارد نکند) مورد توجه قرار گیرد. جذب مخاطبان مختلف با گرایش های متنوع، تنها با ملحوظ داشتن آن در انجام فعالیت های مسجد امکان پذیر است.

ایجاد هماهنگی و هم سویی در مدیریت و بدنه کارشناسی دستگاه های جایگزین، جهت ایجاد نگاه ویژه در آنها با هدف سوق دادن برنامه ها و طرح های اجرایی آنها به سوی فعال تر کردن مناسبت های مساجد و برنامه ریزی برای افزایش حضور مردم در مدیریت مشارکتی مساجد.

به کارگیری شیوه های مناسب فرهنگی و بهره گیری از متغیرهایی که می تواند تغییر نگرش مثبت نسبت به ارزش ها و هنجارها ایجاد کند. به طوری که هدف غایی این تغییرات، برتری نسبی نیازهای مبتنی بر ارزش های الهی و متعالی بر دیگری ارزش های مادی باشد.

تشکیل شورای فرهنگی مسجد، با حضور چهره های فرهنگی محل (معلمان، مدرسان، کارشناسان و اساتیدی که در امر فرهنگی صاحب نظر بوده و یا در دستگاه های فرهنگی مشغول هستند) با هدف بهره گیری از تجربیات آن ها.

یکی از گام های اساسی که می توانیم در محیط فرهنگی برداریم تدوین سیاست ها، برنامه های عملی و نیز، طراحی و مهندسی از فضای مسجد برای نوجوانان و جوانان با توجه به ابعاد روحی، روانی، فکری و عاطفی آنان است.

با توجه به این که یکی از کارکردهای اصلی مسجد، فعالیت های فرهنگی است لازم است در جهت افزایش به این امور از تمای ظرفیت های موجود، چه در سطح منطقه شهر و چه در سطح دستگاه های دخیل در امر فرهنگ بهره برد.

بومی سازی فعالیت های فرهنگی سازمان ها و نهادهای فعال در امور فرهنگی و نیز به کارگیری متدهای کاربردی در دیگر کشورها و همانندسازی آنها با برنامه هایی که زمینه ارتقا سطح فعالیت مسجد را در پی خواهد داشت.

امام جماعت قبل از تصدی امر امامت مسجد، حتما باید از وضعیت فرهنگی محله، منطقه، شهر یا روستا آگاهی لازم را داشته باشد تا متناسب با وضعیت فرهنگی موجود، شیوه های مناسب برای فعالیت در مسجد را طراحی کند.

به نظر کارشناسان شناخت مفاهیم ملی و دینی در راستای حفظ وحدت و استقلال فرهنگی ضروری است. از این دیدگاه لازمه فرآیند توسعه، ایجاد روابط و مناسبات منسجم بین نسل نوجوان و جوان با مساجد است.

حتی المقدور از افرادی در هیات امنا مساجد استفاده شود که حداقل از شم فرهنگی برخودار و یا مسئولیت امور فرهنگی مسجد با فردی باشد که دارای تجربیات فرهنگی بوده و یا در نهاد و دستگاه فرهنگی شاغل باشد.

بهره گیری از تجربیات و برنامه های کارشناسی شده، دستگاه های ذی ربط فرهنگی، که این امر می تواند در وضعیت موجود فعالیت های مسجد بهبود ایجاد کرده و تغییراتی مثبت و روندی صعودی را طی کند.

برنامه ریزی در امر توسعه فرهنگی و علمی در مساجد با هدف افزایش کمی مخاطبین به ویژه قشر نوجوان و جوان باید بر اصول علمی و کارشناسی باشد تا در روح و اندیشه جوان، تاثیر مثبت و سازنده بگذارد.

استفاده از روش های برنامه ریزی کاربردی به ویژه «مهندسی فرهنگی» در طراحی و اجرای برنامه ها، می تواند ما در دستیابی سریع تر و آسان تر به اهداف مان در مورد نوجوانان و جوانان رهنمون کند.

از امکانات و پتانسیل واحد فرهنگی پایگاه بسیج و همچنین نیروهای فرهنگی آن، استفاده بهینه به عمل آید. انجام این مهم در ارتقا کمی و کیفی برنامه های فرهنگی مسجد تاثیر زیادی دارد.

ادامه دارد...

برگرفته از کتاب «روش های جذب نوجوانان و جوانان به مساجد و نماز جماعت»

منبع: روش های جذب نوجوانان و جوانان به

N1133/U0/S6,/C2/T3