کتاب جایگاه مسجد در فقه امامیه
کتاب جایگاه مسجد در فقه امامیه
کتاب جایگاه مسجد در فقه امامیه نوشته‌ی زینب فریدونی، به بررسی ماهیت مسجد در بین مسلمانان و شناسایی شمه‌ای از آثار و کارکردهای مثبت این پدیده و نیز تأثیر آن در گسترش دین اسلام از دیدگاه امامیه می‌پردازد.
مسجد از زمان گذشته حتی در عصر پیامبر (ص) یکی از مهم‌ترین جایگاه‌‌‌‌‌ها برای حفظ اسلام بوده و همچنین مهم‌ترین مکان در جنگ‌ها برای دفاع از مسلمانان شمرده می‌شد. امروزه مساجد در کشور ایران یکی از مهم‌ترین مراکزی است که می‌توان از آن در جهت تقویت نظام جمهوری اسلامی در برابر دشمنان استفاده کرد امروزه دشمنان نظام در تلاش هستند که جوانان، دانشجویان و دانش‌آموزان ما را از طرق مختلف از جمله ماهواره و اینترنت و... از مساجد، هیئت‌ها و تکیه‌ها جدا کنند تا بتوانند مهم‌ترین سرمایه‌های نظام اسلامی را از ما بگیرند و آن‌ها را به فساد و ابتذال بکشانند این امر میسر نمی‌شود مگر اینکه روحیه‌ی معنویت و عبادت را در جوانان بخشکانند و آن‌ها را نسبت به عبادت و معنویت بدبین سازند.
مسجد مکان عبادت، پایگاه معنویت و حلقه‌ی اتصال بی‌نهایت کوچک با بی‌نهایت بزرگ است که روح حرکت، حیات پویایی بر جان جامعه‌ی دینی می‌دهد. مساجد وسیله‌ای برای وحدت خانواده بشری و تغییر و رشد اجتماعی همبستگی انسانی با جهان هستی و سرانجام بازسازی پرورش شخصیت انسانی تلقی می‌شود. مسجد محل پیوند انسان با خالق و مرکز ارتباط انسان‌های مومن با یکدیگر مکان آموزش مفاهیم اسلامی، فرهنگ‌سازی، ایستادگی در برابر ظلم و در یک کلام خانه خداست. مسجد، همواره در طول تاریخ اسلام مرکز جنبش‌ها و حرکت‌های اسلامی بوده است از مسجد تبلیغات اسلامی شروع شده و حرکت قوای اسلامی برای سرکوبی کفار یا فتح سرزمین‌های دیگر شکل گرفته است.
اما در عصر حاضر نیز مساجد پتانسیل ویژه‌ای برای مرکزیت قرار گرفتن در جوامع اسلامی دارند. در فقه امامیه نیز تأکید فراوانی در احترام به مسجد و رعایت احکام خاص مساجد از قبیل وجوب، مستحب، مکروه و حرمت شده است. تعیین جایگاه رفیع مساجد نیازمند معرفی و شناساندن نقش واقعی مساجد و کارکردهای این پایگاه در جامعه به آحاد مردم است. این پدیده در گونه‌ی دینی به دلیل زیرساخت‌های فرهنگی، مذهبی، اجتماعی یک واقعیت اجتناب ناپذیر در رفتار و عمل انسان برای ارضای روح کنجکاو او خواهد بود. اکنون که امکان ابلاغ و عرضه‌ی اسلام از طریق آمد و شدهای مذهبی به مسجد فراهم است باید بیش از پیش به آن توجه کرد و در گسترش آن کوشا بود.
کتاب حاضر، نخستین اثر رسمی و مدون و عالمانه سرکار خانم فریدونی است که با قلمی ساده و شیوا و مستند به بررسی جایگاه مسجد در فقه جعفری (امامیه) پرداخته، گرچه مخاطبانش عام‌اند و قابلیت استفاده و مطالعه بر هر اهل دانش و دینی دارد؛ یکی از کاربردی‌ترین و جان کلام‌ترین آثارمرتبط با مسجد و مسجدیان است که درخور حمایت نهادهای فرهنگی و دینی ملک و بوم سترگ اسلامی‌مان بوده، امید صدرنشینان سوته‌دلشان دریغ نورزند و به حمایت‌اش کوشند تا بدست شیفتگان چنین آثار برسد.
کتاب جایگاه مسجد در فقه امامیه (the position of the mosque in the Imam's jurisprudence) کوشیده است تا با ساده‌ترین زبان و مستند‌ترین روش، اهمیت و جایگاه مسجد را بعنوان مقدس‌ترین مکانی که آدمیان در آن به آرامش روح و روان نایل می‌یابند به گونه‌ای تبیین کند که هم قابل بهره و انتفاع مخاطب عام باشد، هم مخاطب خاص و مسجدیان می‌توانند به عنوان منبعی جامع و مانع و جان کلامی مورد مطالعه قرار دهند.
در بخشی از کتاب جایگاه مسجد در فقه امامیه می‌خوانیم:
مسجد در هر نقطه جهان خانه خدا و عظیم‌ترین پایگاه فرهنگی و معنوی است و محلی برای نیاز و سجود به درگاه خداوند قادر متعال می‌باشد. مسجد آزاد‌ترین و پاکیزه‌ترین مکان در پهنه گیتی است که در بند کردن و آلوده کردنش حرام است.
مسجد مهمان سرای حضرت کریم است، محل انس با حضرت حق و تکمیل ایمان و تصفیه روح و مصافحه با صالحان و معانقه با فرشتگان و بیعت با ثقلین است. بیعتی که نقض و شکستن آن خسرانی ابدی را در پی دارد زیرا در روز قیامت مسجد از خالی بودن، قرآن از مهجور بودن و اهل بیت (ع) از مظلومیت خویش شکایت خواهند کرد. لذا در هر دوره و زمانی و به هر صورت مسجد نقش عظیم در گسترش تعالیم انسان‌ساز اسلامی بروز داده و به عنوان مکانی مقدس و پناهگاهی شایسته محل عبادت و نیایش جهاد و اجتهاد و نشر و تعلیم علم و دانش بوده است.
مسجدالنبی در مدینه نخستین پایگاه علمی، سیاسی، اجتماعی و حکومتی اسلام به شمار می‌رفت. و مسجد در اسلام هیچگاه تنها محل عبادت و نماز نبوده بلکه همواره مرکز آموزش و انسان سازی، سیاست و حکومت نیز بوده است. چرا که تعلیم و تربیت، اقامه قسط و عدل و رشد و تکامل انسان‌ها وظیفه اصلی و اساسی پیامبران الهی بوده است.
هم اکنون با حضور ده‌ها هزار مسجد در کشور جای هزاران مساجد دیگر در روستاها، شهرها، شهرک‌ها و مجتمع‌های تجاری ساختمان خالی است. دسترسی آنان به مساجد نیاز ضروری مؤمنان و جوانان و نوجوانان ماست. میان مسجد و مراکز اموزشی در هر محل، همکاری و پیوند تعریف شده و شایسته‌ای برقرار گردد. مسجد باید رابطه خود را با جوانانی که ازدواج می‌کنند، با کسانی که به موقعیت‌های علمی و اجتماعی و هنری و ورزشی دست می‌یابند برقرار و محکم سازد.
- از: زینب فریدونی
- ناشر: انتشارات روزآموز
منبع: کتابراه
N11534/U44/S/C0/T7
